Glucophage - ulotka preparatu
- OPIS I SKŁAD
- DAWKOWANIE
- DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
- CIĄŻA, KARMIENIE, POJAZDY
Glucophage - opis
Leczenie cukrzycy typu 2, zwłaszcza u pacjentów z nadwagą, gdy
za pomocą ściśle przestrzeganej diety i ćwiczeń fizycznych nie
można uzyskać prawidłowego stężenia glukozy we krwi.
· U dorosłych preparat Glucophage można stosować w
monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami
przeciwcukrzycowymi lub insuliną.
· U młodzieży i dzieci w wieku od 10 lat preparat
Glucophage może być stosowany w monoterapii lub w skojarzeniu z
insuliną.
U dorosłych pacjentów z cukrzycą typu 2 i nadwagą leczonych
metforminą, jako lekiem pierwszego rzutu w razie nieskuteczności
diety wykazano zmniejszenie powikłań cukrzycy (patrz punkt
5.1.).
Glucophage - skład
Jedna saszetka zawiera 500 mg metforminy chlorowodorku, co
odpowiada 390 mg metforminy.
Substancje pomocnicze: zawiera aspartam.
Pełny wykaz substancji pomocniczych: patrz punkt 6.1.
Glucophage - dawkowanie
Dorośli:
W monoterapii i w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami
przeciwcukrzycowymi:
Zazwyczaj dawka początkowa to 500 mg lub 850 mg metforminy
chlorowodorku, podawana 2 lub 3 razy na dobę w czasie lub po
posiłku.
Po 10-15 dniach należy dostosować dawkę na podstawie stężenia
glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję
leku ze strony przewodu pokarmowego.
Maksymalna zalecana dawka metforminy chlorowodorku wynosi
3 g na dobę, przyjęta w 3 podzielonych dawkach.
W przypadku planowanej zamiany innego doustnego leku
przeciwcukrzycowego, należy odstawić poprzednio stosowany lek i
zastosować metforminę w wyżej podanych dawkach.
W skojarzeniu z insuliną:
Metformina i insulina mogą być stosowane jednocześnie w celu
uzyskania lepszej kontroli stężenia glukozy we krwi. Metforminy
chlorowodorek stosuje się zwykle w dawce początkowej 500 mg lub 850
mg, podawanej 2 lub 3 razy na dobę, natomiast dawkę insuliny ustala
się na podstawie wyników badania stężenia glukozy we krwi.
Pacjenci w podeszłym wieku:
Z uwagi na ryzyko zaburzeń czynności nerek u pacjentów w
podeszłym wieku dawkę metforminy należy ustalić na podstawie
parametrów czynności nerek. Podczas leczenia konieczna jest
regularna kontrola czynności nerek (patrz punkt 4.4).
Dzieci i młodzież:
W monoterapii i w skojarzeniu z insuliną
· Glucophage można stosować u dzieci w wieku od 10 lat i u
młodzieży.
· Zwykle dawka początkowa to 500 mg lub 850 mg metforminy
chlorowodorku raz na dobę w czasie lub po posiłku.
Po 10-15 dniach należy ustalić dawkę na podstawie wartości
stężenia glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może poprawić
tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego. Maksymalna zalecana
dawka metforminy chlorowodorku to 2 g na dobę, zażywana w 2
lub 3 podzielonych dawkach.
Przygotowanie preparatu:
Należy wsypać proszek do szklanki i dodać 150 ml wody, aby
uzyskać klarowny i lekko opalizujący roztwór. Roztwór należy wypić
natychmiast po przygotowaniu. W razie konieczności roztwór należy
zamieszać.
Glucophage - środki ostrożności
Kwasica mleczanowa:
Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym, ale groźnym (z
wysoką śmiertelnością w razie braku natychmiastowego leczenia)
powikłaniem metabolicznym mogącym powstać w wyniku kumulacji
metforminy. Zgłoszone przypadki kwasicy mleczanowej u chorych
leczonych metforminą występowały przede wszystkim u pacjentów z
cukrzycą ze znaczną niewydolnością nerek. Ryzyko wystąpienia
kwasicy mleczanowej można i należy zmniejszyć poprzez dokładną
ocenę również innych czynników ryzyka sprzyjających kwasicy
mleczanowej, do których należą: źle kontrolowana cukrzyca, ketoza,
długotrwałe głodzenie, nadużywanie alkoholu, niewydolność wątroby i
inne stany związane z niedotlenieniem.
Rozpoznanie:
Należy wziąć pod uwagę ryzyko kwasicy mleczanowej w przypadku
nietypowych objawów, takich jak kurcze mięśni z dolegliwościami ze
strony przewodu pokarmowego, jak ból brzucha czy ciężkie
osłabienie.
Następstwem może być duszność kwasicza, ból brzucha, hipotermia
i śpiączka. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się zmniejszenie
pH krwi, zwiększenie stężenia mleczanów w osoczu powyżej 5 mmol/l,
zwiększenie luki anionowej oraz zwiększenie stosunku stężenia
mleczanów do stężenia pirogronianów we krwi. W przypadku
podejrzenia kwasicy metabolicznej metforminę należy odstawić, a
pacjenta natychmiast umieścić w szpitalu (patrz punkt 4.9).
Czynność nerek:
Ponieważ metformina jest wydalana przez nerki, przed
rozpoczęciem leczenia oraz regularnie w czasie leczenia należy
oznaczać klirens kreatyniny (można go obliczyć na podstawie stężeń
kreatyniny w surowicy przy pomocy wzoru Cockcrofta-Gaulta):
· przynajmniej raz w roku u pacjentów z prawidłową
czynnością nerek,
· przynajmniej 2 do 4 razy w roku u pacjentów z klirensem
kreatyniny na dolnej granicy normy oraz u osób w podeszłym
wieku.
Zaburzenie czynności nerek u osób w podeszłym wieku występuje
często i jest bezobjawowe. Szczególną ostrożność należy zachować w
sytuacjach, w których czynność nerek może być zaburzona, np. na
początku stosowania leków hipotensyjnych, moczopędnych oraz na
początku leczenia niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ).
Stosowanie środków kontrastujących zawierających jod:
Donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod
podczas badań radiologicznych może być przyczyną niewydolności
nerek. Może to powodować kumulację metforminy i sprzyjać rozwojowi
kwasicy mleczanowej. Metforminę należy koniecznie odstawić przed
badaniem lub na czas badania. Leczenie można wznowić nie wcześniej
niż po 48 godzinach od badania i tylko po ocenieniu czynności nerek
i stwierdzeniu, że jest ona prawidłowa (patrz punkt 4.5).
Zabiegi chirurgiczne:
Metforminę należy odstawić na 48 godzin przed planowanym
zabiegiem chirurgicznym w znieczuleniu ogólnym, dordzeniowym lub
zewnątrzoponowym. Podawanie leku można wznowić nie wcześniej niż po
48 godzinach od zabiegu lub wznowienia żywienia doustnego i tylko
po stwierdzeniu, że czynność nerek jest prawidłowa.
Dzieci i młodzież:
Przed rozpoczęciem leczenia metforminą należy potwierdzić
rozpoznanie cukrzycy typu 2.
W kontrolowanych badaniach klinicznych trwających rok nie
stwierdzono wpływu metforminy na wzrost i dojrzewanie, ale nie ma
długoterminowych badań dotyczących tego zagadnienia. Dlatego zaleca
się staranną obserwację skutków leczenia metforminą dzieci,
szczególnie przed okresem dojrzewania, z uwzględnieniem wpływu
metforminy na wymienione parametry.
Dzieci w wieku od 10 do 12 lat:
W kontrolowanych badaniach klinicznych wzięło udział jedynie 15
osób w wieku od 10 do 12 lat. Choć skuteczność i bezpieczeństwo
metforminy u tych dzieci nie różniły się od skuteczności i
bezpieczeństwa leczenia u starszych dzieci i młodzieży, zaleca się
szczególną ostrożność stosując ten lek u dzieci w wieku od 10 do 12
lat.
Inne ostrzeżenia:
Wszyscy pacjenci powinni przestrzegać zaleceń diety z regularnym
przyjmowaniem węglowodanów w ciągu dnia. Pacjenci z nadwagą powinni
ponadto kontynuować dietę niskokaloryczną.
Należy regularnie wykonywać kontrolne badania laboratoryjne
typowe dla cukrzycy.
Sama metformina nie wywołuje hipoglikemii, ale zaleca się
ostrożność, gdy jest stosowana w skojarzeniu z insuliną lub innymi
doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi (np. pochodne
sulfonylomocznika lub meglitynidy).
Glucophage w formie proszku do sporządzania roztworu podawanego
doustnie zawiera aspartam – źródło fenyloalaniny. Zaleca się
wzięcie tego faktu pod uwagę przed rozpoczęciem leczenia pacjentów
chorych na fenyloketonurię.
Glucophage - przedawkowanie
Po dawkach metforminy chlorowodorku do 85 g nie obserwowano
hipoglikemii, jednak w takich przypadkach występowała kwasica
mleczanowa. Znaczne przedawkowanie metforminy lub współistnienie
innych czynników ryzyka może spowodować kwasicę mleczanową.
Kwasica mleczanowa jest stanem zagrażającym zdrowiu lub życiu i
wymaga leczenia szpitalnego.
Najskuteczniejszą metodą usuwania mleczanów i metforminy z
organizmu jest hemodializa.
Glucophage - przeciwwskazania
· Nadwrażliwość na metforminę lub którąkolwiek substancję
pomocniczą preparatu.
· Cukrzycowa kwasica ketonowa, stan przedśpiączkowy w
cukrzycy.
· Niewydolność nerek lub zaburzenia nerek (klirens
kreatyniny < 60 ml/min).
· Ostre stany chorobowe wiążące się z ryzykiem zaburzeń
czynności nerek, takie jak: odwodnienie, ciężkie zakażenie,
wstrząs.
· Ostre lub przewlekłe choroby mogące być przyczyną
niedotlenienia tkanek, takie jak: niewydolność serca lub
niewydolność oddechowa, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego,
wstrząs.
· Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem,
alkoholizm.
Glucophage - działania niepożądane
Podczas rozpoczynania leczenia najczęstszymi objawami
niepożądanymi są nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i utrata
apetytu, które w większości przypadków ustępują samoistnie. W celu
zapobiegania ich wystąpieniu zaleca się przyjmowanie metforminy w 2
lub 3 dawkach na dobę i powolne zwiększanie dawki.
W czasie leczenia metforminą mogą wystąpić niżej wymienione
działania niepożądane.
Częstość ich występowania zdefiniowano następująco: bardzo
często ≥1/10; często: ≥1/100, < 1/10; niezbyt często: ≥1/1000,
< 1/100; rzadko ≥1/10 000, < 1/1000;
bardzo rzadko < 1/10 000.
W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania
działania niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającym się
nasileniem.
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania:
Bardzo rzadko:
Kwasica mleczanowa (patrz punkt 4.4).
Zmniejszenie wchłaniania witaminy B12 ze
zmniejszeniem jej stężenia w surowicy podczas długotrwałego
stosowania metforminy.
U pacjenta z niedokrwistością megaloblastyczną, należy rozważyć
taką etiologię.
Zaburzenia układu nerwowego:
Często:zaburzenia smaku.
Zaburzenia żołądka i jelit:
Bardzo często: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, jak:
nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i utrata apetytu. Te
objawy niepożądane występują najczęściej na początku leczenia i w
większości przypadków przemijają samoistnie. Aby im zapobiec,
zaleca się przyjmowanie metforminy w 2 lub 3 dawkach na dobę w
czasie posiłku lub po posiłku. Powolne zwiększanie dawki może
poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:
Bardzo rzadko: pojedyncze przypadki o nieprawidłowych
wynikach badań czynności wątroby
lub zapalenie wątroby ustępujące po odstawieniu metforminy.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Bardzo rzadko: reakcje skórne takie jak rumień, świąd
skóry, pokrzywka.
Populacja dzieci
Dane z publikacji, z obserwacji po wprowadzeniu leku na rynek
oraz z kontrolowanych badań klinicznych na ograniczonej populacji
dziecięcej w wieku od 10 do 16 lat leczonej przez 1 rok wskazują,
że działania niepożądane mają podobny charakter i nasilenie jak w
populacji osób dorosłych.
Glucophage - ciąża i karmienie piersią
Ciąża
Niekontrolowana cukrzyca w czasie ciąży (cukrzyca ciężarnych lub
cukrzyca stała) wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wad wrodzonych i
zwiększoną śmiertelnością okołoporodową.
Ograniczone dane dotyczące stosowania metforminy u kobiet w
ciąży nie wskazują na zwiększone ryzyko wad wrodzonych. Badania na
zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu na przebieg ciąży,
rozwój zarodka lub płodu, przebieg porodu czy rozwój pourodzeniowy
(patrz punkt 5.3).
W razie planowania ciąży jak i w czasie ciąży, zaleca się, aby
cukrzycy nie leczyć metforminą, ale stosować insulinę i dążyć do
utrzymania stężeń glukozy we krwi w zakresie jak najbardziej
zbliżonym do prawidłowego, aby zmniejszyć ryzyko wad rozwojowych u
płodu.
Laktacja
Metformina przenika do mleka kobiecego. U noworodków/niemowląt
karmionych piersią nie obserwowano żadnych objawów niepożądanych.
Ponieważ dostępne są jedynie ograniczone dane, nie zaleca się
karmienia piersią w czasie leczenia metforminą. Decyzję o tym, czy
przerwać karmienie piersią, należy podjąć po rozważeniu korzyści
wynikających z karmienia piersią i potencjalnego ryzyka
występowania objawów niepożądanych u dziecka.
Płodność
Nie stwierdzono wpływu metforminy na płodność samców ani samic
szczura przy dawkowaniu metforminy w dawkach nawet do 600
mg/kg/dobę, czyli w dawkach około 3 razy większych od maksymalnej
zalecanej dawki dobowej u człowieka, porównując dawki w
przeliczeniu na powierzchnię ciała.
Glucophage - prowadzenie pojazdów
Metformina stosowana w monoterapii nie powoduje hipoglikemii i
tym samym nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów
mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
Należy jednak zwrócić uwagę pacjenta na ryzyko wystąpienia
hipoglikemii w przypadku stosowania metforminy jednocześnie w
skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi (np. pochodne
sulfonylomocznika, insulina lub meglitynidy).
Komentarze