Gentiapin - dawkowanie
Gentiapin należy podawać dwa razy na dobę, z posiłkiem lub
niezależnie od posiłku.
Dorośli:
W leczeniu schizofrenii całkowita dawka dobowa w pierwszych
czterech dniach leczenia wynosi 50 mg (dzień 1.), 100 mg (dzień
2.), 200 mg (dzień 3.) i 300 mg (dzień 4.).
Począwszy od 4. dnia dawkę należy zwiększać do skutecznej dawki
wynoszącej zazwyczaj 300 do 450 mg/dobę. W zależności od
odpowiedzi klinicznej i tolerancji u danego pacjenta, dawkę można
dostosować w zakresie 150 do 750 mg/dobę.
W leczeniu epizodów maniakalnych w przebiegu zaburzeń
afektywnych dwubiegunowych całkowita dawka dobowa w pierwszych
czterech dniach leczenia wynosi 100 mg (dzień 1.), 200 mg (dzień
2.), 300 mg (dzień 3.) i 400 mg (dzień 4.). Dalsze zwiększanie
dawki do maksymalnie 800 mg/dobę w 6. dniu terapii należy
przeprowadzać, zwiększając dawkowanie o nie więcej niż 200
mg/dobę.
W zależności od odpowiedzi klinicznej i tolerancji u danego
pacjenta, dawkę można dostosować w zakresie 200 do 800 mg/dobę.
Skuteczna dawka zazwyczaj mieści się w zakresie 400 do 800
mg/dobę.
Pacjenci w podeszłym wieku:
Podobnie jak inne leki przeciwpsychotyczne, kwetiapinę należy
stosować ostrożnie u pacjentów w podeszłym wieku, szczególnie w
początkowym okresie leczenia. W zależności od odpowiedzi klinicznej
i tolerancji danego pacjenta, może być potrzebne wolniejsze
zwiększanie dawki
i mniejsza, niż u młodszych pacjentów, dobowa dawka
terapeutyczna. U osób w podeszłym wieku średni osoczowy klirens
kwetiapiny był mniejszy o 30–50% w porównaniu z młodszymi
pacjentami.
Dzieci i młodzież:
Nie badano skuteczności i bezpieczeństwa stosowania kwetiapiny u
dzieci i młodzieży.
Zaburzenia czynności nerek:
Nie ma konieczności zmiany dawki leku u pacjentów z zaburzeniami
czynności nerek.
Zaburzenia czynności wątroby:
Kwetiapina jest intensywnie metabolizowana w wątrobie, dlatego
należy ją stosować ostrożnie
u pacjentów ze stwierdzonymi zaburzeniami wątroby, szczególnie w
początkowym okresie podawania. Zaleca się, aby pacjenci ze znaną
niewydolnością wątroby rozpoczynali leczenie od dawki
25 mg/dobę. Dawkę należy zwiększać, w zależności od odpowiedzi
klinicznej i tolerancji
u danego pacjenta, codziennie o 25 do 50 mg/dobę, aż do
osiągnięcia skutecznej dawki terapeutycznej.
Produkt Gentiapin dostępny jest jako: Gentiapin, 25 mg, tabletki
powlekane; Gentiapin, 100 mg, tabletki powlekane; Gentiapin, 150
mg, tabletki powlekane; Gentiapin, 200 mg, tabletki powlekane;
Gentiapin, 300 mg, tabletki powlekane; oraz Gentiapin, Zestaw
Startowy, tabletki powlekane (w opakowaniu znajduje się 6 tabletek
po 25 mg, 3 tabletki po 100 mg i 1 tabletka po 200 mg
kwetiapiny).
Gentiapin - środki ostrożności
Choroby układu sercowo-naczyniowego
Kwetiapinę należy ostrożnie stosować u pacjentów ze stwierdzoną
chorobą serca i naczyń, chorobą układu naczyniowego mózgu oraz w
innych stanach predysponujących do hipotensji. Kwetiapina może
powodować ortostatyczne spadki ciśnienia, szczególnie w początkowym
okresie dostosowywania dawki, dlatego w takim przypadku należy
rozważyć zmniejszenie dawki lub wydłużenie okresów stopniowania
podczas zwiększania dawki.
Napady padaczkowe
W kontrolowanych badaniach klinicznych nie wykazano różnicy w
częstości napadów padaczki
u pacjentów leczonych kwetiapiną i otrzymujących placebo.
Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych,
zalecana jest ostrożność podczas leczenia pacjentów z napadami
padaczkowymi w wywiadzie (patrz punkt 4.8).
Objawy pozapiramidowe
W kontrolowanych badaniach klinicznych częstość objawów
pozapiramidowych nie różniła się
u pacjentów leczonych kwetiapiną w zalecanym zakresie dawek
terapeutycznych w stosunku do pacjentów otrzymujących placebo.
Dyskinezy późne
W razie stwierdzenia objawów dyskinez późnych należy rozważyć
zmniejszenie dawki lub odstawienie kwetiapiny (patrz punkt
4.8).
Złośliwy zespół neuroleptyczny
Występowanie złośliwego zespołu neuroleptycznego jest związane z
leczeniem lekami przeciwpsychotycznymi, w tym również kwetiapiną
(patrz punkt 4.8). Objawy kliniczne obejmują hipertermię,
zaburzenia stanu psychicznego, sztywność mięśni, zaburzenia
czynności układu autonomicznego i zwiększenie aktywności
fosfokinazy kreatynowej. W razie ich wystąpienia należy przerwać
podawanie kwetiapiny i zapewnić właściwe leczenie.
Ostra neutropenia
W badaniach klinicznych, w których stosowano kwetiapinę, rzadko
występowała ostra neutropenia (liczba granulocytów
obojętnochłonnych poniżej 0,5 x 109/l). Większość takich
przypadków stwierdzano w okresie pierwszych kilku miesięcy leczenia
kwetiapiną. Nie wykazano zależności między dawką leku a
wystąpieniem ostrej neutropenii. Możliwymi czynnikami ryzyka
neutropenii są wcześniejsza leukopenia oraz neutropenia polekowa w
przeszłości. U pacjentów, u których liczba neutrofilów jest niższa
niż 1,0 x 109/l, należy przerwać podawanie kwetiapiny.
Pacjenci powinni być monitorowani w kierunku objawów zakażenia,
należy też sprawdzać u nich liczbę neutrofilów (aż do momentu
przekroczenia wartości 1,5 x 109/l) (patrz punkt
4.8).
Interakcje
Patrz również punkt 4.5.
Jednoczesne stosowanie kwetiapiny z lekami silnie indukującymi
enzymy wątrobowe, takimi jak karbamazepina lub fenytoina, znacząco
obniża stężenie kwetiapiny w osoczu, co może wpływać na skuteczność
leczenia kwetiapiną. U pacjentów otrzymujących lek indukujący
enzymy wątrobowe leczenie kwetiapiną należy rozpocząć tylko, jeśli
lekarz uzna, że korzyści ze stosowania kwetiapiny przewyższają
ryzyko odstawienia leku indukującego enzymy wątrobowe. Ważne jest,
aby wszelkie zmiany leczenia lekiem indukującym przeprowadzać
stopniowo i jeśli to konieczne, zastąpić lekiem niewykazującym
właściwości indukujących enzymów wątrobowych (np. walproinianem
sodu).
Hiperglikemia
W bardzo rzadkich przypadkach w trakcie leczenia kwetiapiną
obserwowano hiperglikemię lub zaostrzenie objawów wcześniejszej
cukrzycy. Zalecane jest odpowiednie monitorowanie kliniczne
pacjentów z cukrzycą i pacjentów z czynnikami ryzyka cukrzycy
(patrz również punkt 4.8).
Zaburzenia gospodarki lipidowej
W badaniach klinicznych, w których stosowano kwetiapinę,
obserwowano zwiększenie stężenia trójglicerydów oraz cholesterolu
(patrz punkt 4.8). W razie wzrostu stężenia lipidów należy wdrożyć
odpowiednie postępowanie kliniczne.
Wydłużenie odstępu QT
W badaniach klinicznych, w przypadku stosowania leku zgodnie z
ChPL, nie stwierdzono związku między przyjmowaniem kwetiapiny a
przetrwałym wydłużeniem bezwzględnych wartości odstępu QT.
Wydłużenie odstępu QT zaobserwowano natomiast po przedawkowaniu
(patrz punkt 4.9). Tak jak w przypadku innych leków
przeciwpsychotycznych, należy zachować ostrożność, przepisując
kwetiapinę pacjentom z chorobą serca i naczyń lub z wydłużeniem
odstępu QT w wywiadzie rodzinnym. Ostrożność jest również
konieczna, gdy kwetiapina jest stosowana jednocześnie z innymi
lekami wydłużającymi odstęp QTc i neuroleptykami, szczególnie u
osób starszych, u pacjentów z wrodzonym zespołem długiego QT,
zastoinową niewydolnością serca, przerostem mięśnia sercowego,
hipokaliemią lub hipomagnezemią (patrz punkt 4.5).
Objawy odstawienia
Po nagłym zaprzestaniu stosowania kwetiapiny opisywano ostre
objawy odstawienia, takie jak nudności, ból głowy, biegunkę,
zawroty głowy, drażliwość, wymioty i bezsenność. Zaleca się
stopniowe odstawianie leku przez okres nie krótszy niż 1 - 2
tygodni.
Osoby w podeszłym wieku z psychozą związaną z
otępieniem
Gentiapin nie jest dopuszczony do leczenia psychozy związanej z
otępieniem.
W randomizowanych badaniach z grupą kontrolną placebo
zaobserwowano około 3-krotne zwiększenie ryzyka
mózgowo-naczyniowych zdarzeń niepożądanych w populacji
pacjentów
z otępieniem stosujących niektóre nietypowe leki
przeciwpsychotyczne. Mechanizm tego podwyższonego ryzyka jest
nieznany. Nie można wykluczyć podwyższonego ryzyka dla innych leków
przeciwpsychotycznych lub w innych populacjach pacjentów. Produkt
Gentiapin należy stosować ostrożnie u pacjentów z czynnikami ryzyka
udaru mózgu.
W metaanalizie nietypowych leków przeciwpsychotycznych wykazano
zwiększone ryzyko zgonu
u pacjentów w podeszłym wieku z psychozą związaną z otępieniem
leczonych kwetiapiną względem grupy otrzymującej placebo. Jednakże
w dwóch 10-tygodniowych badaniach z udziałem pacjentów leczonych
kwetiapiną z grupą kontrolną placebo w tej samej populacji
pacjentów (n=710; średni wiek: 83 lat; zakres wiekowy: 56-99 lat)
wskaźnik umieralności pacjentów leczonych kwetiapiną wynosił 5,5% w
porównaniu z 3,2% w grupie placebo. Zgony pacjentów
w tych badaniach spowodowane były różnymi przyczynami,
spodziewanymi w tej populacji. Powyższe badania nie wykazały
związku przyczynowego między leczeniem kwetiapiną a zgonami
pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem.
Dodatkowe informacje
Dane dotyczące kwetiapiny stosowanej w skojarzeniu z
diwalproinianem lub litem
w umiarkowanych lub ciężkich epizodach maniakalnych są ograniczone;
choć leczenie skojarzone było dobrze tolerowane (patrz punkty 4.8 i
5.1). Badania wykazały działanie addycyjne w 3. tygodniu. Drugie
badanie nie wykazało działania addycyjnego w 6. tygodniu. Brak
danych z leczenia skojarzonego dłuższego niż 6 tygodni.
Zgłaszano przypadki żylnych zakrzepów z zatorami podczas
stosowania leków przeciwpsychotycznych. Ponieważ u pacjentów
leczonych środkami przeciwpsychotycznymi często występują nabyte
czynniki ryzyka zakrzepu z zatorami, wszystkie możliwe czynniki
ryzyka zakrzepu z zatorami należy rozpoznać przed oraz w trakcie
leczenia produktem Gentiapin oraz podjąć działania prewencyjne.
Tabletki kwetiapiny zawierają laktozę jednowodną. Pacjenci
obarczeni pewnymi rzadko występującymi zaburzeniami dziedzicznymi,
takimi jak nietolerancja galaktozy, niedobór laktazy Lapp lub
zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy, nie powinni stosować
tego leku.
Jedna z substancji pomocniczych produktu Gentiapin 25 mg,
żółcień pomarańczowa (E110), może powodować reakcje alergiczne.
Gentiapin - przedawkowanie
W badaniach klinicznych odnotowywano zgony po ostrym
przedawkowaniu dawką 13,6 gramów, a po wprowadzeniu leku do
obrotu w dawkach wynoszących zaledwie 6 gramów samej
kwetiapiny. Jednak opisano również przypadki przeżycia po ostrym
przedawkowaniu dawkami do 30 gramów. Po wprowadzeniu leku do
obrotu opisywano bardzo rzadkie przypadki przedawkowania samą
kwetiapiną prowadzące do zgonu lub śpiączki, bądź też wydłużenia
odstępu QT.
U pacjentów z wcześniej obecną ciężką chorobą układu krążenia
istnieje podwyższone ryzyko skutków przedawkowania (patrz punkt
4.4).
Na ogół zgłaszane objawy były wywołane nadmiernym nasileniem
znanego działania farmakologicznego leku, tj. senność i sedacja,
tachykardia i spadek ciśnienia tętniczego.
Nie istnieje swoiste antidotum dla kwetiapiny. W razie ciężkiego
zatrucia, należy uwzględnić możliwość zatrucia wielolekowego.
Zaleca się wówczas leczenie pacjenta na oddziale intensywnej
terapii, obejmujące uzyskanie i utrzymanie drożności dróg
oddechowych w celu zapewnienia właściwego utlenowania i wentylacji
oraz monitorowanie i podtrzymywanie czynności układu krążenia. Mimo
że nie badano zapobiegania wchłanianiu przy przedawkowaniu, należy
rozważyć płukanie żołądka (po intubacji, jeśli pacjent jest
nieprzytomny) i podanie węgla aktywowanego łącznie ze środkiem
przeczyszczającym.
Ścisłą obserwację lekarską i monitorowanie pacjenta należy
prowadzić do chwili powrotu pacjenta do zdrowia.
Gentiapin - przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek
substancję pomocniczą produktu.
Równoległe podawanie inhibitorów cytochromu P450 3A4, takich jak
inhibitory proteazy HIV, azolowe leki przeciwgrzybicze,
erytromycyna, klarytromycyna i nefazodon, jest przeciwwskazane.
Patrz również punkt 4.5.
Gentiapin - działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane reakcje niepożądane podczas leczenia
kwetiapiną to: senność, zawroty głowy, suchość błon śluzowych jamy
ustnej, łagodne osłabienie, zaparcia, tachykardia, ortostatyczny
spadek ciśnienia i dyspepsja.
Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwpsychotycznych, w
trakcie leczenia kwetiapiną mogą wystąpić: przyrost masy ciała,
omdlenia, złośliwy zespół neuroleptyczny, leukopenia, neutropenia i
obrzęki obwodowe.
Częstość występowania reakcji niepożądanych związanych z
leczeniem kwetiapiną przedstawiono poniżej zgodnie z formatem
zalecanym przez Radę Międzynarodowych Organizacji Nauk Medycznych
(Grupa Robocza CIOMS III; 1995).
Częstość występowania zdarzeń niepożądanych została
sklasyfikowana następująco: bardzo często (≥1/10), często (≥1/100
do < 1/10), niezbyt często (≥1/1000 do < 1/100), rzadko
(≥1/10000 do < 1/1000) i bardzo rzadko (< 1/10000).
|
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
|
Często:
|
Leukopenia1
|
Niezbyt często:
|
Eozynofilia
|
Nieznana częstość:
|
Neutropenia1
|
Zaburzenia układu immunologicznego
|
Niezbyt często:
|
Nadwrażliwość
|
Bardzo rzadko:
|
Reakcja anafilaktyczna6
|
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
|
Bardzo rzadko:
|
Cukrzyca1, 5, 6
|
Zaburzenia układu nerwowego
|
Bardzo często:
|
Zawroty głowy4, senność2, ból głowy
|
|
Często:
|
Omdlenia 4
|
|
Niezbyt często:
|
Napady padaczkowe1, zespół niespokojnych nóg
|
|
Bardzo rzadko:
|
Dyskinezy późne6
|
|
Zaburzenia serca
|
Często:
|
Tachykardia 4
|
|
Zaburzenia naczyniowe
|
Często:
|
Ortostatyczne spadki ciśnienia4
|
|
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i
śródpiersia
|
Często:
|
Nieżyt nosa
|
|
Zaburzenia żołądka i jelit
|
Często:
|
Suchość błon śluzowych jamy ustnej, zaparcia, niestrawność
|
|
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
|
Rzadko:
|
Żółtaczka6
|
|
Bardzo rzadko:
|
Zapalenie wątroby6
|
|
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
|
Bardzo rzadko:
|
Obrzęk naczynioruchowy6, zespół
Stevensa-Johnsona6
|
|
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
|
Rzadko:
|
Priapizm
|
|
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
|
Bardzo często
|
Objawy odstawienia 1,8
|
Często:
|
Łagodne osłabienie, obrzęk obwodowy
|
Rzadko:
|
Złośliwy zespół neuroleptyczny1
|
|
Badania diagnostyczne
|
Bardzo często
|
Zwiększenie stężenia trójglicerydów w osoczu 9
Zwiększenie stężenia całkowitego cholesterolu (głównie frakcji
LDL) 10
|
Często:
|
Zwiększenie masy ciała, zwiększenie aktywności aminotrasferaz
(AlAT, AspAT)3, zmniejszona liczba
neutrofilów8, przekroczenie dopuszczalnych stężeń
glukozy we krwi 7
|
Niezbyt często:
|
Podwyższone stężenia gamma-GT3
|
|
(1) Patrz punkt 4.4.
(2) Senność występuje najczęściej podczas pierwszych dwóch
tygodni leczenia i zwykle ustępuje po dalszym podawaniu produktu
Gentiapin.
(3) Obserwowano bezobjawowe zwiększenie aktywności enzymów
wątrobowych (AlAT, AspAT) lub
gamma-GT u niektórych pacjentów otrzymujących produkt Gentiapin.
To zwiększenie aktywności było na ogół odwracalne, jeśli
kontynuowano leczenie produktem Gentiapin.
(4) Gentiapin, podobnie jak inne leki przeciwpsychotyczne
wykazujące aktywność α1-adrenolityczną, może powodować
ortostatyczny spadek ciśnienia połączony z zawrotami głowy,
tachykardią, a u niektórych pacjentów omdleniem, szczególnie w
początkowym okresie zwiększania dawki leku (patrz punkt 4.4).
(5) W bardzo rzadkich przypadkach odnotowywano zaostrzenie
objawów wcześniej istniejącej cukrzycy.
(6) Częstość tych reakcji niepożądanych obliczono wyłącznie
w oparciu o dane po wprowadzeniu leku do obrotu.
(7) Co najmniej jeden wynik pomiaru glikemii na czczo
³126mg/dl (≥7,0 mmol/l) lub glikemia poposiłkowa ³200mg/dl (≥11,1
mmol/l)
(8) W badaniach klinicznych kontrolowanych placebo,
mających na celu ocenę objawów odstawienia kwetiapiny stosowanej w
monoterapii, do najczęściej obserwowanych objawów odstawienia
zaliczono: senność, nudności, ból głowy, biegunkę, wymioty, zawroty
głowy oraz drażliwość. Częstość tych objawów zmniejszyła się
istotnie po tygodniu od odstawienia leku.
(9) Co najmniej jednokrotny pomiar trójglicerydów ≥200
mg/dl (³2,258 mmol/l)
(10) Co najmniej jednokrotny pomiar cholesterolu ≥240 mg/dl
(³6,2064 mmol/l)
Przypadki wydłużenia odstępu QT, niemiarowości komorowej,
nagłego niewyjaśnionego zgonu, zatrzymania akcji serca i zaburzeń
typu torsade de pointes obserwowano podczas stosowania
neuroleptyków i uznaje się je za efekt klasy.
Leczenie kwetiapiną wiąże się również z niewielkim zależnym od
dawki zmniejszeniem stężenia hormonów tarczycy we krwi, głównie
T4 i fT4 (całkowitej i wolnej tyroksyny).
Zmniejszenie stężeń całkowitej i wolnej T4 jest
najbardziej wyraźne w okresie pierwszych 2-4 tygodni leczenia
kwetiapiną, a następnie utrzymuje się na niezmienionym poziomie
przez długotrwałe leczenie. Prawie we wszystkich przypadkach
przerwanie leczenia kwetiapiną powodowało normalizację stężeń
całkowitej i wolnej T4, bez względu na czas trwania
leczenia. Mniej znaczne niż
w przypadku T4 i fT4 obniżenia stężeń
T3 i rT3 (całkowitej i odwróconej
trijodotyroniny) obserwowano tylko po zastosowaniu większych dawek.
Nie obserwowano zmian stężenia TBG ani na ogół wzajemnego
zwiększenia stężenia TSH, co nie wskazuje, aby kwetiapina
wywoływała istotne klinicznie objawy niedoczynności tarczycy.
Podczas stosowania leków przeciwpsychotycznych zgłaszano
występowanie przypadków żylnych zatorów z zakrzepami, z włączeniem
zatoru tętnicy płucnej oraz przypadków głębokiej, żylnej zakrzepicy
- częstości występowania nieznana.
Komentarze