Ten lek zażywany jednocześnie z innymi lekami może mieć negatywny wpływ na twoje zdrowie. Najczęściej wykryto interakcje z preparatami:
Zobacz wszystkie »
Przyjęcie leku na czczo powoduje szybkie opróżnienie żołądka, co z kolei prowadzi do natychmiastowego wzrostu stężenia leku we krwi. Dzięki temu pacjent zaczyna odczuwać poprawę. Natomiast przyjęcie lekarstwa po posiłku opóźnia opróżnianie żołądka, co wydłuża czas pasażu leku. Dowiedz się więcej o znaczeniu spożywania leków na czczo lub po posiłku.
Nikt nie zadał jeszcze żadnych pytań dotyczących tego preparatu. Możesz zadać bezpłatne pytanie farmaceucie. Napisz własne pytanie lub wybierz jedno z poniższych:
Lek Ribavirin Mylan jest wskazany w leczeniu przewlekłego, wirusowego zapalenia wątroby typu C. Może być stosowany tylko jako część schematu leczenia skojarzonego z interferonem alfa-2b (dorośli, dzieci w wieku 3 lat i starsze oraz młodzież). Nie wolno stosować rybawiryny w monoterapii.
Brak danych o bezpieczeństwie i skuteczności stosowania leku Ribavirin Mylan z innymi postaciami interferonu (tj. nie alfa-2b).
Należy zapoznać się także z informacjami zawartymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego (ChPL) dla interferonu alfa-2b.
Pacjenci wcześniej nieleczeni
Pacjenci dorośli: Lek Ribavirin Mylan w skojarzeniu z interferonem alfa-2b jest wskazany w leczeniu dorosłych pacjentów z przewlekłym, wirusowym zapaleniem wątroby typu C (z wyjątkiem genotypu 1), którzy nie byli wcześniej leczeni, bez cech dekompensacji czynności wątroby, ze zwiększoną aktywnością aminotransferazy alaninowej (AlAT) i ze stwierdzonym HCV-RNA w surowicy (patrz punkt 4.4).
Dzieci i młodzież: Lek Ribavirin Mylan jest wskazany w schemacie leczenia skojarzonego z interferonem alfa-2b w leczeniu dzieci w wieku 3 lat i starszych oraz młodzieży zakażonych wszystkimi rodzajami przewlekłego, wirusowego zapalenia wątroby typu C (z wyjątkiem genotypu 1), wcześniej nieleczonych, bez cech dekompensacji czynności wątroby i ze stwierdzonym HCV-RNA w surowicy. Podejmując decyzję o nieodraczaniu leczenia do chwili osiągnięcia wieku dorosłego, należy wziąć pod uwagę, że leczenie skojarzone powodowało zahamowanie wzrostu. Nie ma pewności, czy zahamowanie wzrostu jest przemijające. Decyzję o rozpoczęciu leczenia należy podejmować w każdym przypadku indywidualnie (patrz punkt 4.4).
Pacjenci, u których nie powiodło się wcześniejsze leczenie
Pacjenci dorośli: Lek Ribavirin Mylan w skojarzeniu z interferonem alfa-2b jest wskazany w leczeniu dorosłych pacjentów z przewlekłym, wirusowym zapaleniem wątroby typu C, u których wcześniej uzyskano odpowiedź na leczenie interferonem alfa stosowanym w monoterapii (pod koniec leczenia stwierdzono normalizację aktywności AlAT), i u których następnie doszło do nawrotu choroby (patrz punkt 5.1).
Każda kapsułka twarda zawiera 200 mg rybawiryny.
Substancja pomocnicza: każda kapsułka twarda zawiera 15 mg laktozy jednowodnej. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
Leczenie powinno być rozpoczynane i kontrolowane przez lekarza mającego doświadczenie w leczeniu przewlekłego, wirusowego zapalenia wątroby typu C.
Zalecana dawka
Dawkę leku Ribavirin Mylan ustala się w zależności od masy ciała pacjenta ( Tabela 1 ). Kapsułki leku Ribavirin Mylan podaje się codziennie, doustnie, w dwóch dawkach podzielonych (rano i wieczorem) z posiłkiem.
Pacjenci dorośli: Lek Ribavirin Mylan należy stosować w skojarzeniu z interferonem alfa-2b (3 miliony jednostek międzynarodowych [j.m.] trzy razy na tydzień).
Wybrany schemat leczenia powinien zależeć od spodziewanej skuteczności i bezpieczeństwa danego leczenia skojarzonego dla indywidualnego pacjenta (patrz punkt 5.1).
|
Tabela 1 Dawka leku Ribavirin Mylan w zależności od masy ciała |
|
|
|
Masa ciała pacjenta (kg) |
Dobowa dawka leku Ribavirin Mylan |
Liczba kapsułek o mocy 200 mg |
|
< 65 |
800 mg |
4 a |
|
65 – 80 |
1000 mg |
5 b |
|
81 - 105 |
1200 mg |
6 c |
|
> 105 |
1400 mg |
7 d |
a: 2 rano, 2 wieczorem b: 2 rano, 3 wieczorem c: 3 rano, 3 wieczorem
d: 3 rano, 4 wieczorem
Lek Ribavirin Mylan w skojarzeniu z interferonem alfa-2b:
Na podstawie wyników badań klinicznych, zaleca się, aby okres leczenia pacjentów trwał co najmniej sześć miesięcy. W czasie badań klinicznych, w których pacjentów leczono przez rok, pacjenci, u których nie stwierdzono odpowiedzi wirusologicznej po upływie 6 miesięcy leczenia (HCV-RNA poniżej dolnej granicy wykrywalności) mieli małą szansę na uzyskanie trwałej odpowiedzi wirusologicznej (HCV-RNA poniżej dolnej granicy wykrywalności w 6 miesięcy po zakończeniu leczenia).
Czas trwania leczenia
• Genotypy nie-1: Decyzję dotyczącą wydłużenia leczenia do jednego roku u pacjentów z ujemnym wynikiem badania HCV-RNA po 6 miesiącach leczenia należy podjąć na podstawie innych czynników prognostycznych (np. wiek > 40 lat, płeć męska, włóknienie mostkowe).
Czas trwania terapii – ponowne leczenie
• Genotypy nie-1: Decyzję dotyczącą wydłużenia leczenia do jednego roku u pacjentów z ujemnym wynikiem badania HCVRNA po 6 miesiącach leczenia należy podjąć na podstawie innych czynników prognostycznych (np. wiek > 40 lat, płeć męska, włóknienie mostkowe).
Dzieci w wieku 3 lat i starsze oraz młodzież: (Dla pacjentów o masie ciała < 47 kg lub nie mogących połknąć kapsułek dostępna jest rybawiryna w postaci roztworu doustnego. Należy ją podawać, jeśli jest to właściwe):
W badaniach klinicznych przeprowadzonych w tej populacji stosowano rybawirynę i interferon alfa2b w dawkach odpowiednio 15 mg/kg mc./dobę i 3 milionów jednostek międzynarodowych (mln j.m.)/m 2 pc. trzy razy w tygodniu ( Tabela 2 ).
Lek Ribavirin Mylan należy podawać codziennie, doustnie, w dwóch dawkach podzielonych (rano i wieczorem) z posiłkiem.
|
Tabela 2 Dawka leku Ribavirin Mylan dla dzieci i młodzieży w zależności od masy ciała |
||
|
Masa ciała pacjenta (kg) |
Dobowa dawka leku Ribavirin |
Liczba kapsułek o mocy 200 mg |
|
47 - 49 |
600 mg |
3 kapsułki a |
|
50 - 65 |
800 mg |
4 kapsułki b |
|
> 65 |
Patrz tabela dawkowania u dorosłych (Tabela 1) |
|
a
1 rano, 2 wieczorem
b 2 rano, 2 wieczorem
Czas trwania leczenia u dzieci i młodzieży
Genotyp 2 lub 3: Zalecany czas trwania leczenia wynosi 24 tygodnie.
Modyfikowanie dawkowania u wszystkich pacjentów
W przypadku wystąpienia ciężkich działań niepożądanych lub nieprawidłowych wyników badań laboratoryjnych w czasie terapii lekiem Ribavirin Mylan w skojarzeniu z interferonem alfa-2b, należy, w razie potrzeby, zmodyfikować dawkowanie każdego z produktów, aż do ustąpienia działań niepożądanych. Zasady modyfikowania dawkowania opracowano na podstawie badań klinicznych, dotyczących dostosowania dawkowania (patrz Zasady modyfikowania dawkowania, Tabela 3 ). Dokładne zastosowanie się do zaleceń może mieć wpływ na wyniki leczenia, dlatego też dawka powinna być jak najbardziej zbliżona do zalecanej dawki standardowej. Nie można wykluczyć potencjalnego niekorzystnego wpływu zmniejszenia dawki rybawiryny na skuteczność leczenia.
|
Tabela 3 Zasady modyfikowania dawkowania |
|||
|
Parametry laboratoryjne |
Zmniejszyć tylko dawkę dobową leku Ribavirin Mylan do 600mg na dobę* u dorosłych, do 7,5 mg/kg u dzieci i młodzieży, jeśli: |
Zmniejszyć o połowę tylko dawkę interferonu alfa-2b (pacjenci dorośli, dzieci i młodzież), jeśli: |
Przerwać leczenie skojarzone, jeśli: |
|
Hemoglobina |
< 10 g/dl |
- |
< 8,5 g/dl |
|
Dorośli: Hemoglobina u pacjentów ze stabilną chorobą serca w wywiadzie. Dzieci i młodzież: nie dotyczy (patrz punkt 4.4) |
Zmniejszenie stężenia 2 g/dl w ciągu dowol okresu w trakcie trwa zmniejszenie dawki) |
hemoglobiny o nego, 4-tygodniowego nia leczenia (stałe |
< 12 g/dl po 4 tygodniach od zmniejszenia dawki |
|
Białe krwinki |
- |
< 1,5 x 10 9 /l |
< 1,0 x 10 9 /l |
|
Neutrofile |
- |
< 0,75 x 10 9 /l |
< 0,5 x 10 9 /l |
|
Płytki krwi |
- |
Dorośli < 50 x 10 9 /l Dzieci i młodzież < 80 x 10 9 /l |
Dorośli < 25 x 10 9 /l Dzieci i młodzież < 50 x 10 9 /l) |
|
Bilirubina - związana |
- |
- |
2,5 x GGN ** |
|
Bilirubina – niezwiązana |
> 5mg/dl |
- |
Dorośli > 4 mg/dl Dzieci i młodzież > 5 mg/dl (przez > 4 tygodnie) |
|
Kreatynina |
- |
- |
> 2,0 mg/dl |
|
Aminotransferaza alaninowa (AlAT) lub aminotransferaza asparaginianowa (AspAT) |
- |
- |
2 x wartość początkowa i > 10 x GGN ** |
* Górna granica normy
**
W celu zmodyfikowania dawki lub przerwania leczenia należy zapoznać się z informacjami zawartymi w ChPL dla interferonu alfa-2b
Przypis 1: U pacjentów dorosłych dawka leku Ribavirin Mylan zostanie pierwszy raz zmniejszona o 200 mg/dobę (z wyjątkiem pacjentów otrzymujących lek w dawce 1400 mg; w takim przypadku zmniejszenie dawki powinno wynosić o 400 mg/dobę). W razie potrzeby dawka leku Ribavirin Mylan może być zmniejszona po raz drugi o kolejne 200 mg/dobę. Pacjenci, u których dawka leku Ribavirin Mylan zostanie zmniejszona do 600 mg/dobę, otrzymują jedną kapsułkę 200 mg rano i dwie kapsułki 200 mg wieczorem.
U dzieci i młodzieży leczonych lekiem Ribavirin Mylan i interferonem alfa-2b, dawkę leku Ribavirin Mylan zmniejsza się do 7,5 mg/kg mc./dobę.
Przypis 2:
U pacjentów dorosłych, dzieci i młodzieży leczonych lekiem Ribavirin Mylan i interferonem alfa-2b, dawkę interferonu alfa–2b zmniejsza się o połowę.
Szczególne grupy pacjentów
Stosowanie w niewydolności nerek: Farmakokinetyka rybawiryny zmienia się u pacjentów z zaburzeniem czynności nerek z powodu zmniejszenia klirensu kreatyniny (patrz punkt 5.2). Dlatego, zaleca się, aby u wszystkich pacjentów przed rozpoczęciem terapii lekiem Ribavirin Mylan ocenić czynność nerek. Nie wolno stosować leku Ribavirin Mylan u pacjentów z klirensem kreatyniny < 50 ml/minutę (patrz punkt 4.3). Osoby z zaburzoną czynnością nerek należy ściśle monitorować ze względu na możliwość wystąpienia niedokrwistości. Jeżeli stężenie kreatyniny w surowicy zwiększa się do > 2 mg/dl (Tabela 3) , należy przerwać podawanie leku Ribavirin Mylan i interferonu alfa-2b.
Stosowanie w niewydolności wątroby: Nie stwierdzono zmian w farmakokinetyce rybawiryny u pacjentów z niewydolnością wątroby (patrz punkt 5.2). Dlatego, nie ma konieczności dostosowania dawki leku Ribavirin Mylan u pacjentów z niewydolnością wątroby.
Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku (≥ 65 lat) : Wydaje się, że wiek pacjenta nie ma istotnego wpływu na farmakokinetykę rybawiryny. Jednakże, podobnie jak w przypadku pacjentów młodszych, przed rozpoczęciem podawania leku Ribavirin Mylan należy ocenić czynność nerek (patrz punkt 5.2).
Stosowanie u pacjentów w wieku poniżej 18 lat : Lek Ribavirin Mylan może być stosowany w skojarzeniu z interferonem alfa-2b u dzieci w wieku 3 lat i starszych oraz młodzieży. Wybór postaci zależy od indywidualnych cech pacjenta (patrz punkt 4.1). Nie oceniano bezpieczeństwa i skuteczności stosowania leku Ribavirin Mylan w skojarzeniu z pegylowanym interferonem lub innymi postaciami interferonu (tj. nie alfa-2b) w tej grupie pacjentów.
Pacjenci jednocześnie zakażeni wirusem HCV i HIV: U pacjentów, którzy otrzymują leki z grupy nukleozydowych inhibitorów odwrotnej transkryptazy (ang. nucleoside reverse transcriptase inhibitor , NRTI) i jednocześnie są leczeni rybawiryną i interferonem alfa-2b, może występować zwiększone ryzyko toksyczności mitochondrialnej, kwasicy mleczanowej i dekompensacji czynności wątroby (patrz punkt 4.4). Należy zapoznać się także z odpowiednimi Charakterystykami dla przeciwretrowirusowych produktów leczniczych.
Zaburzenia psychiczne oraz objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN):
U niektórych pacjentów w czasie leczenia preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b, a nawet po jego zakończeniu, przede wszystkim w ciągu 6 miesięcy od zakończenia leczenia, obserwowano ciężkie objawy ze strony OUN, szczególnie depresję, myśli samobójcze i próby samobójcze. W czasie leczenia preparatem rybawiryny w skojarzeniu z interferonem alfa-2b i 6 miesięcy po jego zakończeniu myśli oraz próby samobójcze występowały częściej wśród dzieci i młodzieży niż wśród dorosłych (2,4% wobec 1%). Tak jak u dorosłych, u dzieci i młodzieży stwierdzano inne psychiczne działania niepożądane (np. depresja, labilność emocjonalna i senność). Podczas leczenia interferonami alfa obserwowano inne objawy ze strony OUN, w tym agresywne zachowanie (czasami skierowane wobec innych, takie jak wyobrażenia zachowań zagrażających życiu ludzi), zaburzenia afektywne dwubiegunowe, mania, splątanie i zmiany stanu psychicznego. Zaleca się uważnie obserwować, czy u pacjenta nie występują jakiekolwiek objawy podmiotowe lub przedmiotowe zaburzeń psychicznych. Jeżeli wystąpią takie objawy, lekarz prowadzący musi wziąć pod uwagę zagrożenie, jakie mogą one stanowić i rozważyć konieczność odpowiedniego postępowania leczniczego. Jeżeli objawy zaburzeń psychicznych utrzymują się lub nasilają, lub stwierdzi się myśli samobójcze, zaleca się przerwanie leczenia preparatem rybawiryny i peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b. Pacjenta należy poddać leczeniu psychiatrycznemu, jeśli jest to konieczne.
Pacjenci z ciężkimi stanami psychicznymi występującymi aktualnie lub w wywiadzie: Jeśli stwierdzono konieczność leczenia preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b u dorosłych pacjentów z ciężkimi stanami psychicznymi, występującymi aktualnie lub w wywiadzie, leczenie należy rozpocząć tylko po upewnieniu się, że wykonano właściwą indywidualną diagnostykę i wdrożono odpowiednie postępowanie medyczne tego stanu psychicznego. Stosowanie preparatu rybawiryny w skojarzeniu z interferonem alfa-2b lub peginterferonem alfa-2b u dzieci i młodzieży z występującymi aktualnie lub w wywiadzie ciężkimi stanami psychicznymi jest przeciwwskazane (patrz punkt 4.3).
Wzrost i rozwój (dzieci i młodzież):
W trakcie leczenia skojarzonego interferonem (standardowym i pegylowanym) z rybawiryną, trwającego do 48 tygodni u pacjentów w wieku od 3 do 17 lat, często stwierdzano zmniejszenie masy ciała i zahamowanie wzrostu (patrz punkty 4.8 i 5.1). Dostępne dane z dłuższego okresu, dotyczące dzieci otrzymujących leczenie skojarzone standardowym interferonem z rybawiryną, także wskazują na znaczne spowolnienie wzrostu (zmniejszenie wzrostu > 15 percentyli, w porównaniu do wartości początkowych) u 21% dzieci, pomimo niestosowania leczenia od ponad 5 lat.
Indywidualna ocena stosunku korzyści do ryzyka u dzieci:
Należy dokładnie rozważyć spodziewane korzyści z leczenia w świetle wyników dotyczących bezpieczeństwa zaobserwowanych w badaniach klinicznych u dzieci i młodzieży (patrz punkty 4.8 i 5.1).
− Ważne jest, aby wziąć pod uwagę, że leczenie skojarzone indukowało zahamowanie wzrostu, nie jest pewne, czy przemijające.
− Zagrożenie to należy rozważyć w świetle cech choroby występującej u dziecka, takich jak objawy progresji choroby (szczególnie włóknienie), choroby współistniejące, które mogą mieć niekorzystny wpływ na postęp choroby (takie jak równoczesne zakażenie wirusem HIV), a także czynniki prognostyczne odpowiedzi (genotyp HCV i miano wirusa).
Jeśli jest to tylko możliwe, dziecko należy leczyć po zakończeniu okresu pokwitania, aby zmniejszyć ryzyko zahamowania wzrostu. Brak danych na temat długotrwałego wpływu na dojrzewanie płciowe.
Na podstawie wyników badań klinicznych, stosowanie rybawiryny w monoterapii jest nieskuteczne i dlatego sama rybawiryna nie powinna być stosowana. Bezpieczeństwo i skuteczność skojarzenia określono tylko dla rybawiryny w postaci kapsułek i peginterferonu alfa-2b lub interferonu alfa-2b w postaci roztworu do wstrzykiwań.
Wszyscy pacjenci w wybranych badaniach dotyczących przewlekłego, wirusowego zapalenia wątroby typu C mieli wykonaną biopsję wątroby przed włączeniem do badania, jednakże w pewnych przypadkach (np. u pacjentów z genotypem 2 i 3) możliwe jest leczenie bez histologicznego potwierdzenia. Należy poddać pod dyskusję aktualne wytyczne dotyczące leczenia, aby ustalić, czy biopsja wątroby jest konieczna przed rozpoczęciem leczenia.
Hemoliza: W badaniach klinicznych do 14% dorosłych pacjentów i 7% dzieci i młodzieży leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b miało zmniejszone stężenie hemoglobiny < 10 g/dl. Chociaż rybawiryna nie wywiera bezpośredniego wpływu na układ sercowo-naczyniowy, niedokrwistość związana z podawaniem preparatu rybawiryny może być przyczyną niewydolności serca lub zaostrzenia objawów choroby wieńcowej, albo wystąpienia obu tych objawów. Dlatego należy zachować szczególną ostrożność stosując preparat Ribavirin Mylan l u pacjentów z chorobą serca w wywiadzie (patrz punkt 4.3). Stan wydolności serca musi być oceniony przed rozpoczęciem leczenia i monitorowany w trakcie leczenia; jeżeli wystąpi pogorszenie, leczenie należy przerwać (patrz punkt 4.2).
Układ sercowo-naczyniowy: Dorośli pacjenci z zastoinową niewydolnością serca, zawałem mięśnia sercowego i (lub) zaburzeniami rytmu serca stwierdzonymi obecnie lub w wywiadzie muszą być dokładnie monitorowani. U pacjentów z występującymi wcześniej zaburzeniami czynności serca zaleca się wykonywanie badań elektrokardiograficznych przed i w trakcie leczenia. Zaburzenia rytmu serca (głównie nadkomorowe) poddają się zazwyczaj konwencjonalnemu leczeniu, ale mogą wymagać zaprzestania leczenia. Brak danych dotyczących dzieci i młodzieży z chorobą serca w wywiadzie.
Ostre reakcje nadwrażliwości: W razie wystąpienia ostrych reakcji nadwrażliwości (np. pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli, anafilaksja) należy natychmiast przerwać podawanie preparatu Ribavirin Mylan i zastosować odpowiednie leczenie. W przypadku wystąpienia przemijającej wysypki nie ma konieczności przerwania leczenia.
Zmiany dotyczące narządu wzroku : Rybawiryna jest stosowana w leczeniu skojarzonym z interferonami alfa. Istnieją doniesienia, że w rzadkich przypadkach podczas leczenia skojarzonego z interferonami alfa stwierdzano występowanie retinopatii, w tym:: krwotoków siatkówkowych, wysiękowego zapalenia siatkówki, obrzęku tarczy nerwu wzrokowego, neuropatii nerwu wzrokowego oraz zamknięcia tętnicy lub żyły siatkówki, czego skutkiem może być utrata wzroku. Przed rozpoczęciem leczenia wszyscy pacjenci powinni zostać poddani badaniu okulistycznemu. Każdy pacjent, który zgłasza pogorszenie lub utratę wzroku musi być niezwłocznie poddany całościowemu badaniu okulistycznemu. U pacjentów z istniejącymi wcześniej zaburzeniami okulistycznymi (np. w przypadku retinopatii cukrzycowej lub nadciśnieniowej) powinno przeprowadzać się okresowe badania kontrolne w czasie leczenia skojarzonego z interferonami alfa. Leczenie skojarzone z interferonami alfa należy przerwać u pacjentów, u których wystąpią nowe zaburzenia okulistyczne lub nasilą się wcześniej istniejące zaburzenia okulistyczne.
Czynność wątroby: Każdy pacjent, u którego wystąpi znaczne zaburzenie czynności wątroby w czasie leczenia, musi być dokładnie monitorowany. Przerwać leczenie u pacjentów, u których dojdzie do zwiększenia wartości wskaźników krzepnięcia, ponieważ może to wskazywać na dekompensację czynności wątroby.
Dodatkowe monitorowanie czynności tarczycy właściwe u dzieci i młodzieży:
U około 12 do 21% dzieci, którym podawano preparat rybawiryny i interferon alfa-2b (pegylowany i niepegylowany), stwierdzono zwiększenie stężenia hormonu stymulującego tarczycę - tyreotropiny (TSH, ang. thyroid stimulating hormone). U kolejnych około 4% stwierdzono przemijające zmniejszenie wartości stężenia poniżej dolnej granicy normy. Stężenie TSH należy oznaczać przed rozpoczęciem leczenia interferonem alfa-2b i każdą wykrytą w tym czasie nieprawidłowość czynności tarczycy należy poddać standardowemu leczeniu. Podawanie interferonu alfa-2b (pegylowanego i niepegylowanego) można rozpocząć, jeśli możliwe jest utrzymanie stężenia TSH w granicach normy za pomocą stosowanego leczenia. Obserwowano zaburzenia czynności tarczycy w czasie leczenia preparatem rybawiryny i interferonem alfa-2b, a także w czasie leczenia preparatem rybawiryny i peginterferonem alfa-2b. Jeśli stwierdzi się zaburzenie czynności tarczycy należy oceniać stan tarczycy pacjenta i wdrożyć odpowiednie leczenie. Dzieci i młodzież należy badać co 3 miesiące w celu wykrycia zaburzeń czynności tarczycy (np. TSH).
Współistniejące zakażenie wirusem HCV i HIV:
Toksyczność mitochondrialna oraz kwasica mleczanowa:
Należy zachować ostrożność u pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HIV i HCV, którzy otrzymują leki z grupy nukleozydowych inhibitorów odwrotnej transkryptazy (NRTI, szczególnie ddI i d4T) i jednocześnie są leczeni interferonem alfa-2b i rybawiryną. U pacjentów zakażonych wirusem HIV, otrzymujących leki z grupy NRTI, lekarz powinien w czasie stosowania rybawiryny dokładnie monitorować wskaźniki świadczące o toksyczności mitochondrialnej oraz kwasicy mleczanowej. W szczególności:
- nie zaleca się jednoczesnego stosowania preparatu Ribavirin Mylan i didanozyny ze względu na ryzyko wystąpienia toksyczności mitochondrialnej (patrz punkt 4.5).
- należy unikać jednoczesnego stosowania preparatu Ribavirin Mylan ze stawudyną w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia toksyczności mitochondrialnej.
Dekompensacja czynności wątroby u pacjentów jednocześnie zakażonych wirusem HCV i HIV z zaawansowaną marskością wątroby:
U pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HCV i HIV z zaawansowaną marskością wątroby, poddawanych wysoce aktywnej terapii przeciwretrowirusowej (ang. HAART – highly active antiretroviral therapy), może występować zwiększone ryzyko dekompensacji czynności wątroby i zgonu. Dołączenie samego interferonu alfa lub w skojarzeniu z rybawiryną może zwiększać to ryzyko w tej podgrupie pacjentów. Do innych czynników usposabiających, które mogą być związane z wystąpieniem większego ryzyka dekompensacji czynności wątroby u pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HCV i HIV, należą leczenie didanozyną oraz podwyższone stężenie bilirubiny w surowicy krwi. Pacjenci ze współistniejącym zakażeniem wirusem HCV i HIV, którzy jednocześnie otrzymują leczenie przeciwretrowirusowe (ARV) oraz przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby, powinni być dokładnie monitorowani poprzez ocenianie stopnia nasilenia niewydolności wątroby wg skali ChildPugh. U pacjentów, u których następuje zwiększenie dekompensacji czynności wątroby należy natychmiast przerwać leczenie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby i ponownie rozpocząć leczenie ARV.
Hematologiczne nieprawidłowości u pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HCV i HIV: U pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HCV i HIV, otrzymujących leczenie peginterferonem alfa-2b i rybawiryną oraz HAART, może istnieć zwiększone ryzyko wystąpienia nieprawidłowości hematologicznych (takich jak neutropenia, małopłytkowość, niedokrwistość) w porównaniu z grupą pacjentów zakażonych tylko wirusem HCV. Pomimo, że większość tych zaburzeń może być korygowana poprzez zmniejszenie dawki, w tej grupie pacjentów powinno być prowadzone dokładne monitorowanie parametrów hematologicznych (patrz punkt 4.2 oraz poniżej „Testy laboratoryjne” oraz punkt 4.8).
U pacjentów leczonych rybawiryną i zydowudyną występuje zwiększone ryzyko niedokrwistości; dlatego też, nie zaleca się jednoczesnego stosowania rybawiryny i zydowudyny (patrz punkt 4.5).
Pacjenci z małą liczbą limfocytów CD4+:
W przypadku pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HCV i HIV z liczbą limfocytów CD4+ mniejszą niż 200 komórek/μl dostępny jest ograniczony zasób danych o skuteczności i bezpieczeństwie leczenia (N = 25). Dlatego też w czasie leczenia pacjentów z małą liczbą limfocytów CD4+ wymagana jest szczególna ostrożność.
Należy odwołać się do odpowiedniej Charakterystyki Produktu Leczniczego z grupy leczniczych produktów przeciwretrowirusowych zgodnie z leczeniem przeciwretrowirusowym, które ma być prowadzone jednocześnie z terapią przeciw HCV, w celu poznania oraz umiejętnego postępowania z działaniem toksycznym właściwym dla każdego z leków oraz możliwością nakładania się z profilem toksyczności preparatu rybawiryny i peginterferonu alfa-2b.
Zaburzenia zębów i przyzębia: U pacjentów otrzymujących preparat rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b obserwowano zaburzenia zębów i przyzębia. Mogą one prowadzić do utraty zębów. Ponadto, suchość w jamie ustnej może powodować uszkodzenie zębów i błony śluzowej jamy ustnej w czasie długotrwałego leczenia preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b. Pacjenci powinni dokładnie myć zęby dwa razy na dobę i poddawać się regularnym badaniom stomatologicznym. Ponadto u niektórych pacjentów mogą wystąpić wymioty. Jeśli wystąpi taka reakcja, należy zalecić pacjentowi dokładne wypłukanie jamy ustnej po wymiotach.
Badania laboratoryjne: Przed rozpoczęciem leczenia u wszystkich pacjentów należy wykonać standardowe badania morfologii krwi i badania biochemiczne (morfologia z rozmazem, liczba płytek krwi, elektrolity, stężenie kreatyniny w surowicy, testy wątrobowe, kwas moczowy). Wartości początkowe przed rozpoczęciem leczenia preparatem Ribavirin Mylan, które można uważać za wartości akceptowane:
• Hemoglobina Dorośli: 12 g/dl (kobiety); 13 g/dl (mężczyźni)
Dzieci i młodzież: 11 g/dl (dziewczęta); 12 g/dl (chłopcy)
• Płytki krwi 100 000/mm 3
• Neutrofile 1500/mm 3
Badania laboratoryjne należy wykonać po upływie 2 i 4 tygodni leczenia, a następnie okresowo, gdy jest to uzasadnione klinicznie. Podczas leczenia należy okresowo oznaczać wiremię HCV-RNA (patrz punkt 4.2).
Kobiety w wieku rozrodczym : Kobiety w wieku rozrodczym muszą mieć wykonywane rutynowe testy ciążowe co miesiąc w czasie leczenia i przez 4 miesiące po jego zakończeniu. Partnerki pacjentów muszą mieć wykonywane rutynowe testy ciążowe co miesiąc w czasie leczenia i przez 7 miesięcy po jego zakończeniu (patrz punkt 4.6).
Z powodu hemolizy, w czasie leczenia preparatem Ribavirin Mylan może zwiększać się stężenie kwasu moczowego. Dlatego pacjentów predysponowanych należy dokładnie monitorować ze względu na możliwość wystąpienia dny moczanowej.
Stosowanie u pacjentów z rzadko występującymi dziedzicznymi zaburzeniami: Każda kapsułka preparatu Ribavirin Mylan zawiera 15 mg laktozy jednowodnej. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego preparatu.
W badaniach klinicznych z zastosowaniem preparatu rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b największą przyjętą całkowitą dawką było 10 g preparatu rybawiryny (50 kapsułek po 200 mg) oraz 39 milionów j.m. interferonu alfa-2b (13 wstrzyknięć podskórnych po 3 miliony j.m.), które pacjent przyjął w ciągu jednego dnia w celu popełnienia samobójstwa. Pacjent poddany był obserwacji na oddziale intensywnej opieki medycznej przez dwa dni, w czasie których nie stwierdzono żadnych działań niepożądanych w związku z przedawkowaniem leków.
- Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
- Ciąża (patrz punkty 4.4, 4.6 i 5.3). Nie wolno rozpoczynać leczenia produktem leczniczym Ribavirin Mylan do czasu uzyskania negatywnego wyniku testu ciążowego bezpośrednio przed rozpoczęciem leczenia.
- Laktacja.
- Ciężka choroba serca w wywiadzie, w tym niestabilna lub nie poddająca się leczeniu choroba serca w ciągu ostatnich 6 miesięcy (patrz punkt 4.4).
- Pacjenci z ciężkimi, wyniszczającymi chorobami zasadniczymi.
- Pacjenci z przewlekłą niewydolnością nerek, pacjenci z klirensem kreatyniny < 50 ml/minutę i (lub) pacjenci poddawani hemodializie.
- Ciężkie zaburzenia czynności wątroby (B lub C w klasyfikacji Child-Pugh) lub zdekompensowana marskość wątroby.
- Hemoglobinopatie (np. talasemia, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa).
Dzieci i młodzież:
- Występujące obecnie lub w wywiadzie ciężkie zaburzenia psychiczne, szczególnie ciężka depresja, myśli samobójcze lub próby samobójcze.
Przeciwwskazania wynikające z jednoczesnego stosowania interferonu alfa-2b:
- Autoimmunologiczne zapalenie wątroby lub choroba autoimmunologiczna w wywiadzie.
Dorośli :
Bezpieczeństwo stosowania preparatu rybawiryny zostało określone na podstawie danych z czterech badań klinicznych u pacjentów, którzy wcześniej nie stosowali interferonu (pacjenci wcześniej nieleczeni interferonem): dwa badania u pacjentów leczonych preparatem rybawiryny w postaci kapsułek w skojarzeniu z interferonem alfa-2b i dwa badania u pacjentów leczonych preparatem rybawiryny w postaci kapsułek w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b.
Pacjenci leczeni interferonem alfa-2b i rybawiryną po wcześniejszym niepowodzeniu leczenia interferonem lub pacjenci leczeni krócej, mogą mieć lepszy profil bezpieczeństwa niż opisany poniżej.
Dane na temat działań niepożądanych wymienionych w Tabeli 4 pochodzą z badań klinicznych przeprowadzonych w grupie dorosłych, nieleczonych wcześniej pacjentów, u których leczenie trwało 1 rok oraz z okresu po wprowadzeniu leku do obrotu. W Tabeli 4 wymieniono także pewną liczbę działań niepożądanych, generalnie przypisanych terapii interferonem, ale zgłoszanych w kontekście leczenia zakażenia wirusowego zapalenia wątroby typu C (w skojarzeniu z rybawiryną). Należy także odnieść się do tych działań niepożądanych wymienionych w Charakterystyce Produktów Leczniczych interferonu alfa-2b i peginterferonu alfa-2b, które mogą być przypisywane monoterapii interferonami. W klasyfikacji układów i narządów działania niepożądane są wymienione w grupach o określonej częstości występowania według następujących kategorii: bardzo często (≥1/10); często (≥1/100 do < 1/10); niezbyt często (≥1/1000 do < 1/100); rzadko (≥1/10 000 do < 1/1000); bardzo rzadko (< 1/10 000); częstość nieznana. W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania działania niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającą się ciężkością.
|
Tabela 4. Działania niepożądane zgłoszone w czasie badań klinicznych lub po wprowadzeniu do obrotu preparatu rybawiryny stosowanego w leczeniu skojarzonym z pegylowanym interferonem alfa-2b lub interferonen alfa-2b |
|
|
Klasyfikacja układów i narządów |
Działania niepożądane |
|
Zakażenia i zarażenia pasożytnicze |
|
|
Bardzo często: |
Zakażenie wirusowe, zapalenie gardła |
|
Często: |
Zakażenie bakteryjne (w tym posocznica), zakażenie grzybicze, grypa, zakażenie dróg oddechowych, zapalenie oskrzeli, opryszczka, zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego, zapalenie błony śluzowej nosa, zakażenia dróg moczowych |
|
Niezbyt często: |
Zakażenie w miejscu wstrzyknięcia, zakażenie dolnych dróg oddechowych |
|
Rzadko: |
Zapalenie płuc* |
|
Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy) |
|
|
Często: |
Nieokreślone nowotwory |
|
Zaburzenia krwi i układu chłonnego |
|
|
Bardzo często: |
Niedokrwistość, neutropenia |
|
Często: |
Niedokrwistość hemolityczna, leukopenia, trombocytopenia, limfadenopatia, limfopenia |
|
Bardzo rzadko: |
Niedokrwistość aplastyczna* |
|
Nieznana: |
Wybiórcza aplazja czerwonokrwinkowa, idiopatyczna plamica małopłytkowa, zakrzepowa plamica małopłytkowa |
|
Zaburzenia układu immunologicznego |
|
|
Niezbyt często: |
Nadwrażliwość na leki |
|
Rzadko: |
Sarkoidoza*, reumatoidalne zapalenie stawów (świeżo rozpoznane lub zaostrzenie objawów) |
|
Nieznana: |
Zespół Vogta-Koyanagiego-Harady, toczeń rumieniowaty układowy, zapalenie naczyń, ostre reakcje nadwrażliwości, w tym pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, skurcz oskrzeli, anafilaksja |
|
Zaburzenia endokrynologiczne |
|
|
Często: |
Niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy |
|
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania |
|
|
Bardzo często: |
Jadłowstręt |
|
Często: |
Hiperglikemia, hiperurykemia, hipokalcemia, odwodnienie, zwiększenie łaknienia |
|
Niezbyt często: |
Cukrzyca, hipertrójglicerydemia* |
|
Zaburzenia psychiczne |
|
|
Bardzo często: |
Depresja, lęk, labilność emocjonalna, bezsenność |
|
Często: |
Myśli samobójcze, psychoza, zachowanie agresywne, splątanie, pobudzenie, gniew, zmienność nastroju, niewłaściwe zachowanie, nerwowość, zaburzenia snu, osłabienie popędu seksualnego, apatia, niezwykłe sny, płaczliwość |
|
Niezbyt często: |
Próby samobójcze, napady paniki, omamy |
|
Rzadko: |
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe* |
|
Bardzo rzadko: |
Samobójstwo* |
|
Nieznana: |
Wyobrażenia zachowań zagrażających życiu ludzi, mania, zmiana stanu psychicznego |
|
Zaburzenia układu nerwowego |
|
|
Bardzo często: |
Ból głowy, zawroty głowy, suchość błony śluzowej jamy ustnej, zaburzenia koncentracji |
|
Często: |
Amnezja, osłabienie pamięci, omdlenia, migrena, ataksja, parestezje, dysfonia, utrata smaku, osłabienie wrażliwości na bodźce, nadwrażliwość na bodźce, wzmożone napięcie, senność, zaburzenie uwagi, drżenia, zaburzenia smaku |
|
Niezbyt często: |
Neuropatia, neuropatia obwodowa |
|
Rzadko: |
Napady padaczkowe (drgawki)* |
|
Bardzo rzadko: |
Krwawienie naczyniowomózgowe*, niedokrwienie naczyniowomózgowe*, encefalopatia*, polineuropatia* |
|
Nieznana: |
Porażenie nerwu twarzowego, mononeuropatie |
|
Zaburzenia oka |
|
|
Często: |
Zaburzenie widzenia, niewyraźne widzenie, zapalenie |
|
|
spojówek, podrażnienie oka, ból oka, nieprawidłowe widzenie, zaburzenia czynności gruczołów łzowych, suche oko |
|
Rzadko: |
Krwotoki siatkówkowe*, retinopatie (włączając obrzęk plamki żółtej)*, zamknięcie światła tętnicy siatkówki*, zamknięcie światła żyły siatkówki*, zapalenie nerwu wzrokowego*, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego*, utrata ostrości widzenia lub pola widzenia*, wysiękowe zapalenie siatkówki |
|
Zaburzenia ucha i błędnika |
|
|
Często: |
Zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, upośledzenie lub utrata słuchu, szum w uszach, ból ucha |
|
Zaburzenia serca |
|
|
Często: |
Kołatanie serca, tachykardia |
|
Niezbyt często: |
Zawał mięśnia sercowego |
|
Rzadko: |
Kardiomiopatia, arytmia* |
|
Bardzo rzadko: |
Niedokrwienie mięśnia sercowego* |
|
Nieznana: |
Wysięk osierdziowy*, zapalenie osierdzia* |
|
Zaburzenia naczyniowe |
|
|
Często: |
Niedociśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze, uderzenia gorąca |
|
Rzadko: |
Zapalenie naczyń |
|
Bardzo rzadko: |
Niedokrwienie obwodowe* |
|
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia |
|
|
Bardzo często: |
Duszność, kaszel |
|
Często: |
Krwawienia z nosa, zaburzenia oddychania, przekrwienie dróg oddechowych, przekrwienie zatok, przekrwienie błony śluzowej nosa, wodnisty wyciek z nosa, zwiększenie wydzieliny z górnych dróg oddechowych, ból gardła i krtani, suchy kaszel |
|
Bardzo rzadko: |
Nacieki w płucach*, zapalenie płuc*, śródmiąższowe zapalenie płuc* |
|
Zaburzenia żołądka i jelit |
|
|
Bardzo często: |
Biegunka, wymioty, nudności, bóle brzucha |
|
Często: |
Wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, owrzodzenie jamy ustnej, zapalenie okrężnicy, ból w prawym górnym podżebrzu, dyspepsja, refluks żołądkowoprzełykowy*, zapalenie języka, zapalenie warg, rozdęcie brzucha, krwawienia z dziąseł, zapalenie dziąseł, luźne stolce, zaburzenia dotyczące zębów, zaparcia, wzdęcia |
|
Niezbyt często: |
Zapalenie trzustki, ból w obrębie jamy ustnej |
|
Rzadko: |
Niedokrwienne zapalenie okrężnicy |
|
Bardzo rzadko: |
Wrzodziejące zapalenie okrężnicy* |
|
Nieznana: |
Zaburzenia okołozębowe, zaburzenia dotyczące zębów |
|
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych |
|
|
Często: |
Powiększenie wątroby, żółtaczka, hiperbilirubinemia* |
|
Bardzo rzadko: |
Hepatotoksyczność (w tym zakończona zgonem)* |
|
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej |
|
|
Bardzo często: |
Łysienie, świąd, suchość skóry, wysypka |
|
Często: |
Łuszczyca, zaostrzenie łuszczycy, wyprysk, nadwrażliwość na światło, wysypka grudkowoplamkowa, wysypka rumieniowata, poty nocne, |
|
|
nadmierne pocenie się, zapalenie skóry, trądzik, czyrak, rumień, pokrzywka, zaburzenia dotyczące skóry, wybroczyny, nadmierna potliwość, zaburzenia struktury włosów, zaburzenia dotyczące paznokci* |
|
Rzadko: |
Sarkoidoza skórna |
|
Bardzo rzadko: |
Zespół Stevensa-Johnsona*, martwica toksycznorozpływna naskórka*, rumień wielopostaciowy* |
|
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej |
|
|
Bardzo często: |
Ból stawów, ból mięśni, ból kostno-mięśniowy |
|
Często: |
Zapalenie stawów, ból pleców, skurcze mięśni, ból w kończynach |
|
Niezbyt często: |
Ból kości, osłabienie mięśni |
|
Rzadko: |
Rabdomioliza*, zapalenie mięśni* |
|
Zaburzenia nerek i dróg moczowych |
|
|
Często: |
Częste oddawanie moczu, wielomocz, zmiany w moczu |
|
Rzadko: |
Uszkodzenie nerek, niewydolność nerek* |
|
Bardzo rzadko: |
Zespół nerczycowy* |
|
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi |
|
|
Często: |
Kobiety : brak miesiączki, krwotok miesiączkowy, zaburzenia miesiączkowania, bolesne miesiączki, bóle piersi, zaburzenia dotyczące jajników, zaburzenia dotyczące pochwy. Mężczyźni: impotencja, zapalenie gruczołu krokowego, zaburzenia erekcji Zaburzenie czynności seksualnych (nieokreślone)* |
|
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania |
|
|
Bardzo często: |
Zapalenie w miejscu wstrzyknięcia, odczyn w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, dreszcze, gorączka, objawy grypopodobne, astenia, drażliwość |
|
Często: |
Ból w klatce piersiowej, uczucie dyskomfortu w klatce piersiowej, obrzęki obwodowe, złe samopoczucie, ból w miejscu wstrzyknięcia, zmienione samopoczucie, pragnienie |
|
Niezbyt często: |
Obrzęk twarzy |
|
Rzadko: |
Martwica w miejscu wstrzyknięcia |
|
Badania diagnostyczne |
|
|
Bardzo często: |
Zmniejszenie masy ciała |
|
Często: |
Szmer sercowy |
* Ponieważ rybawiryna jest zawsze stosowana z produktem alfa interferon, a wymienione dzialania niepożądane obejmują doświadczenia z okresu po wprowadzeniu leku do obrotu, co nie pozwala na dokładne określenie ilościowe częstości występowania działań niepożądanych, zatem częstość przedstawiona powyżej pochodzi z badań klinicznych, w których stosowano rybawirynę w skojarzeniu z interferonem alfa-2b (pegylowanym lub niepegylowanym).
Zmniejszenie stężenia hemoglobiny o > 4 g/dl obserwowano u 30% pacjentów, leczonych preparatem rybawiryny i peginterferonem alfa-2b oraz u 37% pacjentów, leczonych preparatem rybawiryny i interferonem alfa-2b. Stężenie hemoglobiny zmniejszyło się do wartości poniżej 10 g/dl u 14% dorosłych pacjentów i 7% dzieci i młodzieży leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b.
Większość przypadków niedokrwistości, neutropenii i małopłytkowości miała charakter łagodny (wg WHO stopień 1 lub 2). Stwierdzono kilka przypadków neutropenii o cięższym przebiegu u pacjentów leczonych preparatem rybawiryny w postaci kapsułek w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b (wg WHO stopień 3: 39 z 186 pacjentów [21%] oraz wg WHO stopień 4: 13 z 186 pacjentów [7%]); u 7% pacjentów z tej grupy obserwowano leukopenię 3. stopnia wg WHO.
W badaniach klinicznych u niektórych pacjentów, leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b lub interferonem alfa-2b stwierdzano zwiększenie stężenia kwasu moczowego i bilirubiny pośredniej spowodowane hemolizą. Jednakże wartości te powracały do początkowego poziomu w ciągu czterech tygodni po zakończeniu leczenia. Spośród pacjentów ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego, tylko u kilku leczonych pacjentów wystąpiły kliniczne objawy dny moczanowej. U żadnego z pacjentów nie była konieczna modyfikacja leczenia ani wycofanie z badań klinicznych.
Pacjenci jednocześnie zakażeni wirusem HCV i HIV:
U pacjentów zakażonych jednocześnie wirusem HCV i HIV, otrzymujących preparat rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b, do innych działań niepożądanych (których nie obserwowano u pacjentów zakażonych tylko jednym wirusem), opisywanych w badaniach klinicznych z częstością występowania większą niż 5%, należały: kandydoza jamy ustnej (14%), nabyta lipodystrofia (13%), zmniejszenie liczby limfocytów CD4+ (8%), zmniejszenie łaknienia (8%), zwiększenie aktywności gamma-glutamylotransferazy (9%), ból pleców (5%), zwiększenie aktywności amylazy w surowicy krwi (6%), zwiększenie stężenia kwasu mlekowego w surowicy krwi (5%), cytolityczne zapalenie wątroby (6%), zwiększenie aktywności lipazy (6%) i bóle kończyn (6%).
Toksyczność mitochondrialna:
Opisywano występowanie toksyczności mitochondrialnej i kwasicy mleczanowej u pacjentów zakażonych wirusem HIV, otrzymujących leczenie NRTI w skojarzeniu z rybawiryną, stosowaną w leczeniu jednoczesnego zakażenia wirusem HCV (patrz punkt 4.4).
Wartości laboratoryjne u pacjentów jednocześnie zakażonych wirusem HCV i HIV: Chociaż toksyczne działanie hematologiczne w postaci neutropenii, małopłytkowości i niedokrwistości występuje częściej u pacjentów z współistniejącym zakażeniem wirusem HCV i HIV, większość z tych nieprawidłowości może być korygowana poprzez zmianę dawki i rzadko konieczne jest przedwczesne zakończenie leczenia (patrz punkt 4.4). Zaburzenia hematologiczne były częściej opisywane u pacjentów otrzymujących preparat rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b w porównaniu z grupą pacjentów otrzymujących preparat rybawiryny w skojarzeniu z interferonem alfa-2b. W Badaniu 1 (patrz punkt 5.1) zmniejszenie bezwzględnej liczby neutrofili poniżej wartości 500 komórek/mm 3 obserwowano w przypadku 4% (8/194) pacjentów, a zmniejszenie liczby płytek krwi poniżej wartości 50 000/mm 3 w przypadku 4% (8/194) pacjentów otrzymujących preparat rybawiryny w postaci kapsułek w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b. Niedokrwistość (wartość hemoglobiny < 9,4 g/dl) była opisywana u 12% (23/194) pacjentów leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b.
Zmniejszenie liczby limfocytów CD4+:
Leczenie preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b było związane ze zmniejszeniem całkowitej liczby limfocytów CD4+ w ciągu pierwszych 4 tygodni terapii bez zmniejszenia odsetka tych komórek. Zmniejszenie liczby limfocytów CD4+ było odwracalne po zmniejszeniu dawki lub przerwaniu terapii. Leczenie preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b nie miało zauważalnego negatywnego wpływu na kontrolowanie wiremii
HIV w czasie leczenia i po jego zakończeniu. U pacjentów ze współistniejącym zakażeniem HCV/HIV i liczbą limfocytów CD4+ mniejszą niż 200/μl istnieją ograniczone dane (N = 25) dotyczące bezpieczeństwa leczenia (patrz punkt 4.4).
Należy odwołać się do odpowiedniej Charakterystyki Produktu Leczniczego z grupy leczniczych produktów przeciwretrowirusowych zgodnie z leczeniem przeciwretrowirusowym, które ma być prowadzone jednocześnie z terapią przeciw HCV, w celu poznania oraz umiejętnego postępowania z działaniem toksycznym właściwym dla każdego z leków oraz możliwością nakładania się z profilem toksyczności preparatu rybawiryny i peginterferonu alfa-2b.
Dzieci i młodzież:
Leczenie skojarzone z peginterferonem alfa-2b
W badaniu klinicznym z udziałem 107 dzieci i młodzieży (w wieku od 3 do 17 lat), leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b, modyfikacje dawek były konieczne u 25% pacjentów, najczęściej z powodu niedokrwistości, neutropenii i utraty masy ciała. Profil działań niepożądanych u dzieci i młodzieży był zazwyczaj zbliżony do działań niepożądanych obserwowanych u osób dorosłych, chociaż u dzieci może wystąpić zahamowanie wzrostu. Podczas trwającego do 48 tygodni leczenia skojarzonego z zastosowaniem pegylowanego interferonu alfa-2b i preparatu rybawiryny zaobserwowano zahamowanie wzrostu, nie jest pewne, czy przemijające. Utrata masy ciała i zahamowanie wzrostu występowały bardzo często podczas leczenia (pod koniec leczenia, średnie zmniejszenie percentyla masy ciała i wzrostu w stosunku do początku leczenia, wynosiło odpowiednio 15 percentyli i 8 percentyli), a przy tym zahamowaniu uległo tempo wzrostu (< 3 percentyli u 70% pacjentów).
Pod koniec 24-tygodniowego okresu obserwacji po leczeniu, średnie zmniejszenie percentyla wzrostu i masy ciała, w stosunku do początku leczenia, nadal wynosiło odpowiednio 3 percentyle oraz 7 percentyli, a u 20% dzieci, które kontynuowały leczenie, zaobserwowano zahamowanie wzrostu (tempo wzrostu < 3 percentyli). Dane pośrednie z długotrwałej obserwacyjnej części tego badania wskazują, że u 22% (16/74) dzieci wystąpiło zmniejszenie percentyla wzrostu o > 15 percentyli, z czego u 3 (4%) dzieci wystąpiło zmniejszenie o > 30 percentyli, pomimo niestosowania leczenia od ponad 1 roku. W szczególności zmniejszenie średniego percentyla wzrostu po 1 roku długotrwałej obserwacji był najbardziej wyraźny wśród dzieci w okresie przed pokwitaniem (patrz punkt 4.4).
W tym badaniu najczęstszymi działaniami niepożądanymi u wszystkich pacjentów były: gorączka (80%), bóle głowy (62%), neutropenia (33%), uczucie zmęczenia (30%), utrata apetytu (29%) i rumień w miejscu wstrzyknięcia (29%). Tylko 1 pacjent przerwał leczenie w wyniku działania niepożądanego (małopłytkowość). Większość działań niepożądanych zaobserwowanych w tym badaniu miała łagodne lub umiarkowane nasilenie. Ciężkie działania niepożądane zaobserwowano u 7% (8/107) wszystkich pacjentów i obejmowały one ból w miejscu wstrzyknięcia (1%), bóle kończyn (1%), bóle głowy (1%), neutropenię (1%) i gorączkę (4%). Ważnymi działaniami niepożądanymi, jakie wystąpiły po zastosowaniu leczenia w tej populacji pacjentów, były: nerwowość (8%), agresja (3%), złość (2%), depresja/obniżenie nastroju (4%) i niedoczynność tarczycy (3%), a 5 pacjentów otrzymało leczenie lewotyroksyną z powodu niedoczynności tarczycy/podwyższonego stężenia TSH.
Leczenie skojarzone z interferonem alfa-2b
W badaniach klinicznych z udziałem 118 dzieci i młodzieży w wieku od 3 do 16 lat, leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z interferonem alfa-2b, u 6% przerwano leczenie z powodu działań niepożądanych. Chociaż występuje specyficzne dla dzieci i młodzieży niebezpieczeństwo zahamowania rozwoju fizycznego wyrażane jako zmniejszenie percentyla wzrostu (średnie zmniejszenie o 9 percentyli) i masy ciała (średnie zmniejszenie o 13 percentyli) w czasie leczenia, profil działań niepożądanych w badanej, ograniczonej populacji dzieci i młodzieży był podobny do obserwowanego u dorosłych. W 5-letnim okresie obserwacji po zakończeniu leczenia średni wzrost dzieci pozostawał na 44. percentylu, czyli poniżej mediany dla reprezentatywnej populacji i poniżej średniego wzrostu wyjściowego (48. percentyla). U dwudziestu (21%) z 97 dzieci wystąpiło zmniejszenie percentyla wzrostu o > 15 percentyli, w tym u 10 z tych 20 dzieci wystąpiło zmniejszenie percentyla wzrostu o > 30 percentyli od rozpoczęcia leczenia do zakończenia okresu długotrwałej obserwacji (do 5 lat). Podczas trwającego do 48 tygodni leczenia skojarzonego z zastosowaniem interferonu alfa-2b i preparatu rybawiryny zaobserwowano zahamowanie wzrostu, nie jest pewne, czy przemijające. W szczególności zmnejszenie średniego percentyla wzrostu od rozpoczęcia do zakończenia okresu długotrwałej obserwacji był najbardziej wyraźny u dzieci w wieku przedpokwitaniowym (patrz punkt 4.4).
Ponadto w czasie leczenia i 6 miesięcy po jego zakończeniu myśli oraz próby samobójcze występowały częściej wśród dzieci i młodzieży niż wśród dorosłych (2,4% wobec 1%). Tak jak u dorosłych pacjentów, u dzieci i młodzieży stwierdzano także inne zaburzenia psychiczne (np. depresja, labilność emocjonalna i senność) (patrz punkt 4.4). Dodatkowo odczyn w miejscu wstrzyknięcia, gorączka, jadłowstręt, wymioty i labilność emocjonalna występowały częściej u dzieci i młodzieży niż u dorosłych. U 30% pacjentów była konieczna modyfikacja dawki, najczęściej z powodu niedokrwistości i neutropenii.
Dane na temat działań niepożądanych wymienionych w Tabeli 5 pochodzą z dwóch wieloośrodkowych badań klinicznych przeprowadzonych w grupie dzieci i młodzieży z zastosowaniem leczenia preparatem rybawiryny w skojarzeniu z interferonem alfa-2b lub peginterferonem alfa-2b. W klasyfikacji układów i narządów działania niepożądane są wymienione w grupach o określonej częstości występowania według następujących kategorii: bardzo często (≥1/10); często (≥1/100 do < 1/10) i niezbyt często (≥1/1000 do < 1/100). W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania działania niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającą się ciężkością.
|
Tabela 5 Działania niepożądane zgłaszane bardzo często, często i niezbyt często w grupie dzieci i młodzieży w czasie badań klinicznych dotyczących leczenia preparatem rybawiryny w skojarzeniu z interferonen alfa-2b lub peginterferonem alfa-2b |
|
|
Klasyfikacja układów i narządów |
Działania niepożądane |
|
Zakażenia i zarażenia pasożytnicze |
|
|
Bardzo często: |
Zakażenie wirusowe, zapalenie gardła |
|
Często: |
Zakażenie grzybicze, zakażenie bakteryjne, zakażenie płuc, zapalenie jamy nosowo-gardłowej, paciorkowcowe zapalenie gardła, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, ropień okołozębowy, grypa, opryszczka warg, opryszczka, zakażenie dróg moczowych, zapalenie pochwy, zapalenie żołądka i jelit |
|
Niezbyt często: |
Zapalenie płuc, glistnica, owsica, półpasiec, zapalenie tkanki podskórnej |
|
Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy) |
|
|
Często: |
Nieokreślone nowotwory |
|
Zaburzenia krwi i układu chłonnego |
|
|
Bardzo często: |
Niedokrwistość, neutropenia |
|
Często: |
Trombocytopenia, limfadenopatia |
|
Zaburzenia endokrynologiczne |
|
|
Bardzo często: |
Niedoczynność tarczycy |
|
Często: |
Nadczynność tarczycy, wirylizm |
|
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania |
|
|
Bardzo często: |
Jadłowstręt, zwiększenie łaknienia, zmniejszenie łaknienia |
|
Często: |
Hipertrójglicerydemia, hiperurykemia |
|
Zaburzenia psychiczne |
|
|
Bardzo często: |
Depresja, bezsenność, labilność emocjonalna |
|
Często: |
Myśli samobójcze, agresja, splątanie, labilność emocjonalna, zaburzenia zachowania, pobudzenie, somnambulizm, lęk, zmiany nastroju, niepokój, nerwowość, zaburzenia snu, niezwykłe sny, apatia |
|
Niezbyt często: |
Nietypowe zachowania, obniżenie nastroju, zaburzenia emocjonalne, uczucie strachu, koszmary senne |
|
Zaburzenia układu nerwowego |
|
|
Bardzo często: |
Ból głowy, zawroty głowy |
|
Często: |
Hiperkineza, drżenia, dysfonia, parestezje, osłabienie wrażliwości na bodźce, nadwrażliwość na bodźce, zaburzenia koncentracji, senność, zaburzenia uwagi, obniżona jakość snu |
|
Niezbyt często: |
Nerwoból, letarg, pobudzenie psychoruchowe |
|
Zaburzenia oka |
|
|
Często: |
Zapalenie spojówek, bóle gałek ocznych, nieprawidłowe widzenie, zaburzenia czynności gruczołów łzowych |
|
Niezbyt często: |
Krwotoki spojówkowe, świąd oka, zapalenie rogówki, nieostre widzenie, światłowstręt |
|
Zaburzenia uszu i błędnika |
|
|
Często: |
Zawroty głowy pochodzenia błędnikowego |
|
Zaburzenia serca |
|
|
Często: |
Tachykardia, kołatanie serca |
|
Zaburzenia naczyniowe |
|
|
Często: |
Bladość, zaczerwienienie |
|
Niezbyt często: |
Niedociśnienie tętnicze |
|
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia |
|
|
Często: |
Duszność, przyspieszenie oddechu, krwawienia z nosa, kaszel, przekrwienie błony śluzowej nosa, podrażnienie błony śluzowej nosa, wodnisty wyciek z nosa, kichanie, bóle gardła i krtani |
|
Niezbyt często: |
Świsty, dyskomfort w nosie |
|
Zaburzenia żołądka i jelit |
|
|
Bardzo często: |
Bóle brzucha, bóle w nadbrzuszu, wymioty, biegunka, nudności |
|
Często: |
Owrzodzenie ust, wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, aftowe zapalenie jamy ustnej, dyspepsja, zapalenie kącików ust, zapalenie języka, refluks żołądkowo-przełykowy, zaburzenia dotyczące odbytnicy, zaburzenia dotyczące żołądka i jelit, zaparcia, luźne stolce, ból zębów, zaburzenia dotyczące zębów, dyskomfort w żołądku, bóle jamy ustnej |
|
Niezbyt często: |
Zapalenie dziąseł |
|
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych |
|
|
Często: |
Nieprawidłowa czynność wątroby |
|
Niezbyt często: |
Powiększenie wątroby |
|
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej |
|
|
Bardzo często: |
Łysienie, wysypka |
|
Często: |
Świąd, nadwrażliwość na światło, wysypka grudkowo-plamkowa, wyprysk, nadmierna potliwość, trądzik, zaburzenia dotyczące skóry, zaburzenia dotyczące paznokci, odbarwienia skóry, suchość skóry, rumień, siniaki |
|
Niezbyt często |
Zaburzenia pigmentacji, atopowe zapalenie skóry, złuszczanie skóry |
|
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej |
|
|
Bardzo często: |
Ból stawów, ból mięśni, ból kostno-mięśniowy |
|
Często: |
Bóle kończyn, bóle pleców, skurcze mięśni |
|
Zaburzenia nerek i dróg moczowych |
|
|
Często: |
Mimowolne oddawanie moczu, zaburzenia dotyczące oddawania moczu, nietrzymanie moczu, białkomocz |
|
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi |
|
|
Często: |
Kobiety : brak miesiączki, krwotok miesiączkowy, zaburzenia miesiączkowania, zaburzenia dotyczące pochwy Mężczyźni: ból jąder |
|
Niezbyt często: |
Kobiety: bolesne miesiączkowanie |
|
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania |
|
|
Bardzo często: |
Zapalenie w miejscu wstrzyknięcia, odczyn w |
|
|
miejscu wstrzyknięcia, rumień w miejscu wstrzyknięcia, ból w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, dreszcze, gorączka, choroba grypopodobna, osłabienie, złe samopoczucie, drażliwość |
|
Często: |
Ból w klatce piersiowej, obrzęk, dolegliwości bólowe, świąd w miejscu wstrzyknięcia, wysypka w miejscu wstrzyknięcia, suchość w miejscu wstrzyknięcia, uczucie zimna |
|
Niezbyt często: |
Dyskomfort w klatce piersiowej, bóle twarzy, stwardnienie w miejscu wstrzyknięcia |
|
Badania diagnostyczne |
|
|
Bardzo często: |
Zmniejszenie wskaźnika wzrostu [zmniejszenie wzrostu i (lub) masy ciała w stosunku do wieku] |
|
Często: |
Zwiększenie stężenia tyreotropiny we krwi, zwiększenie stężenia tyreoglobuliny |
|
Niezbyt często: |
Dodatni wynik badania w kierunku przeciwciał przeciwko tarczycy |
|
Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach |
|
|
Często: |
Uszkodzenia skóry |
|
Niezbyt często: |
Stłuczenia |
Większość nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych w badaniu klinicznym preparatu rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b miało łagodne lub umiarkowane nasilenie. Zmniejszenie stężenia hemoglobiny, liczby krwinek białych, płytek krwi, neutrofilów oraz zwiększenie stężenia bilirubiny mogą wymagać zmniejszenia dawek lub całkowitego przerwania leczenia (patrz punkt 4.2). Wprawdzie u niektórych pacjentów leczonych preparatem rybawiryny w skojarzeniu z peginterferonem alfa-2b w badaniu klinicznym obserwowano nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych, to jednak wartości te powróciły do poziomu wyjściowego w okresie kilku tygodni po zakończeniu leczenia.
Stosowanie preparatu Ribavirin Mylan jest przeciwwskazane w czasie ciąży.
Dane przedkliniczne :
- Płodność: W badaniach na zwierzętach rybawiryna ma przemijający wpływ na spermatogenezę (patrz punkt 5.3).
- Teratogenność: U wszystkich gatunków zwierząt, u których wykonano odpowiednie badania, wykazano, że rybawiryna ma znaczące działanie teratogenne i (lub) może powodować obumarcie zarodka. Działania te obserwowano po podaniu dawek 20-krotnie mniejszych niż dawki zalecane u ludzi (patrz punkt 5.3).
- Genotoksyczność: Rybawiryna indukuje działanie genotoksyczne (patrz punkt 5.3).
Pacjentki : Kobietom ciężarnym nie wolno podawać preparatu Ribavirin Mylan (patrz punkty 4.3 i
5.3). Należy zachować szczególne środki ostrożności, aby uniknąć zajścia w ciążę przez pacjentkę (patrz punkt 5.3). Nie wolno rozpoczynać leczenia preparatem Ribavirin Mylan do czasu uzyskania negatywnego wyniku testu ciążowego bezpośrednio przed rozpoczęciem leczenia. Kobiety w wieku rozrodczym i ich partnerzy muszą stosować skuteczne środki zapobiegania ciąży w czasie leczenia i przez 4 miesiące po jego zakończeniu. W tym okresie należy wykonywać rutynowe, comiesięczne testy ciążowe. Jeżeli w okresie leczenia lub w ciągu 4 miesięcy po jego zakończeniu, kobieta zajdzie w ciążę, musi być poinformowana o znacznym ryzyku uszkodzenia płodu przez rybawirynę.
Pacjenci i ich partnerki : Należy zachować szczególną ostrożność w celu uniknięcia zajścia w ciążę przez kobiety, będące partnerkami pacjentów przyjmujących preparat Ribavirin Mylan (patrz punkty 4.3 i 5.3). Rybawiryna gromadzi się wewnątrz komórek i jest usuwana z organizmu bardzo powoli. Nie wiadomo, czy rybawiryna zawarta w nasieniu może oddziaływać teratogennie lub genotoksycznie na ludzki zarodek i (lub) płód. Wyniki dotyczące prospektywnej obserwacji około 300 ciąż z ojca narażonego na rybawirynę nie wykazały zwiększonego ryzyka występowania wad rozwojowych w porównaniu z populacją ogólną. Nie zaobserwowano również żadnych charakterystycznych wad rozwojowych. Jednakże, pacjenci oraz ich partnerki w wieku rozrodczym muszą być poinformowani, aby każde z nich stosowało skuteczne środki zapobiegania ciąży w czasie leczenia preparatem Ribavirin Mylan i przez siedem miesięcy po jego zakończeniu. Mężczyźni, których partnerki są w ciąży, muszą zostać poinstruowani, aby w czasie stosunku stosowali prezerwatywy w celu zminimalizowania ryzyka przekazania rybawiryny partnerce.
Okres karmienia piersią: Nie wiadomo, czy rybawiryna przenika do mleka ludzkiego. Ze względu na ryzyko wystąpienia działań niepożądanych u niemowląt karmionych piersią, należy przerwać karmienie piersią przed rozpoczęciem leczenia.
Preparat Ribavirin Mylan nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Jednakże, zdolność tę mogą zaburzać peginterferon alfa-2b lub interferon alfa-2b, które stosowane są w leczeniu skojarzonym. Dlatego należy ostrzec pacjentów, u których w czasie leczenia wystąpi uczucie zmęczenia, senność lub splątanie, żeby nie prowadzili pojazdów mechanicznych i nie obsługiwali urządzeń mechanicznych w ruchu.
Ten preparat należy do kategorii:
Dla tego produktu znaleziono preparaty, które możesz stosować zamiennie w terapii:
za darmo
farmaceutów jest teraz online
zawiesina doustna - 100 ml - 0,05 g/ml
zawiesina doustna - 88 ml - 0,05 g/ml
proszek do inhalacji - 4 szt. (1 blist.a 4 daw.) - 5 mg/daw.
tabletki powlekane - 28 tabl. (28x1tabl dawka jednostkowa) - 0,06 g
Informacje dostępne dzięki www.osoz.pl. Dane o produkcie pobrane zostały z bazy KS-BLOZ i nie mogą być kopiowane, rozpowszechniane ani wykorzystywane bez zgody producenta bazy KS-BLOZ, firmy KAMSOFT S.A.
Rybawiryna to lek przeciwwirusowy stosowany w leczeniu przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C.
Dzieci, u których ma być wykonany zabieg dentystyczny lub inny zabieg wymagający znieczulenia ogólnego, powinny zostać poddane jak największej ilości zabiegów podczas jednego znieczulenia. Jest to idealne rozwiązanie zarówno dla pacjenta, jak i jego rodziny....
Rzecznik Praw Pacjenta jest organem administracji rządowej, którego zadaniem jest sprawowanie ochrony nad prawami pacjenta i przestrzeganie właściwej dla wykonywanych przez niego funkcji ustaw. Aby móc zostać rzecznikiem praw pacjenta, należy spełniać...
Mnisterstwo Zdrowia chce, by dentyści wrócili do szkół. Prace nad projektem założeń do ustawy w tej sprawie są w początkowej fazie. - Podoba mi się ten pomysł. Ciekawe tylko jakie zabiegi będą wchodziły w zakres takiej opieki stomatologicznej - zastawia...
Pokazy iluzjonistów oraz magików są emocjonujące i nierzadko mrożą krew w żyłach. Jednak nawet najlepsza sztuczka może przybrać bardzo groźną formę, powodując poważny uszczerbek na zdrowiu lub śmierć. Przedstawiamy sztuczki, które miały dramatyczny finał. Został...
Parodontoza dotyka również dzieci Najczęściej parodontoza pojawia się u osób po 35. roku życia. Niekiedy problem może pojawić się jednak nawet u dzieci, w szczególności gdy występują u nich czynniki sprzyjające rozwojowi choroby - np. stłoczone zęby....
Pedodonta, czyli stomatolog dziecięcy, zajmuje się kontrolą, profilaktyką i leczeniem zębów mlecznych oraz stałych u dzieci i młodzieży. Co to dokładnie znaczy? Jakie zabiegi wykonuje dentysta? Kiedy pójść z dzieckiem na wizytę? Kim jest pedodonta? Pedodonta,...
Pierwsza wizyta dziecka u dentysty Rodzice są pierwszymi osobami, które kształtują nawyki - również te związane z higieną jamy ustnej oraz regularnymi wizytami stomatologicznymi. Kiedy po raz pierwszy można zabrać dziecko na taką wizytę? Opowiedzą o...
Leczenie autyzmu Czy diagnoza autyzmu jest wyrokiem? Czy terapia jest w stanie zahamować lub wręcz cofnąć chorobę? Dawniej sądzono, że autyzmu nie można wyleczyć. W większości przypadków jest to prawdą - wiele osób całe życie zmaga się z objawami autyzmu....
29-letnia Nadia Lauricella urodziła się bez rąk, z częściowo rozwiniętymi kończynami dolnymi i skrzywionym kręgosłupem. Niepełnosprawność nie przeszkodziła jej jednak w osiąganiu życiowych celów. Włoszka podbiła serca użytkowników sieci, a na Instagramie...
Czy możliwe jest, aby dorosła kobieta była uwięziona w ciele dziecka? Okazuje się, że tak. To efekt rzadkiej choroby, która nieleczona we wczesnych latach daje nieodwracalne skutki. Maria Audete do Nascimento jest znana na całym świecie od wielu lat....
Komentarze