Bleomedac - dawkowanie
Ostrzeżenie : Dawkowanie dla wszystkich
wskazań terapeutycznych podano w jednostkach międzynarodowych
(j.m.), a nie w miligramach (mg). Niektóre protokoły szpitalne mogą
wymagać jednak podawania dawek w „mg” zamiast w jednostkach U lub
j.m.. Wartość ta podana w mg odnosi się do aktywności mg, a nie do
mg masy suchego materiału, ponieważ te odzwierciedlają różne
wartości.
Zalecamy, aby pominąć dawkowanie podane w mg i rzeczywiście
zastosować dawkowanie podane w jednostkach międzynarodowych (j.m.)
określone w niniejszej Charakterystyce Produktu Leczniczego dla
odpowiednich wskazań do stosowania.
Należy zauważyć, że 1 mg suchej substancji odpowiada około
1500-2000 j.m. (patrz również punkt 2). Zdecydowanie jednak
zalecamy, aby nie stosować tego przelicznika,
ponieważ może to doprowadzić do przedawkowania, ze względu na
różnice pomiędzy mg-aktywność a mg-sucha masa. Dlatego też produkt
ten należy przepisywać wyłącznie w jednostkach międzynarodowych
(j.m.).
Bleomycynę należy stosować wyłącznie pod najściślejszym nadzorem
lekarza specjalizującego się w stosowaniu leków onkolitycznych,
najlepiej w szpitalu z doświadczeniem w prowadzeniu tego rodzaju
leczenia.
Bleomycyna może być podawana dożylnie, domięśniowo, doopłucnowo,
dootrzewnowo, dotętniczo lub podskórnie. Niekiedy może być wskazane
podanie miejscowego wstrzyknięcia bezpośrednio do nowotworu.
Dawka oraz przerwy między wstrzyknięciami zależą od danego
wskazania, sposobu podawania, wieku oraz stanu pacjenta. Zaleca się
dostosowanie dawki do powierzchni ciała pacjenta.
Rak płasko nabłonkowy
- Domięśniowe lub dożylne wstrzyknięcie 10-15 x 10³ j.m./m²
raz lub dwa razy na tydzień. Leczenie można kontynuować w kolejnych
tygodniach lub, co jest powszechniejsze, w odstępach 3-4 tygodni,
aż do osiągnięcia całkowitej dawki skumulowanej 400 x 10³ j.m.
- Infuzja dożylna 10-15 x 10³ j.m./m² na dobę, trwająca
6-24 godzin w ciągu 4 do 7 kolejnych dni, co 3 do 4 tygodni.
Wystąpienie zapalenia jamy ustnej jest najbardziej
charakterystycznym objawem pozwalającym określić indywidualną
tolerancję pacjenta w odniesieniu do maksymalnej dawki.
Rak jądra
- Domięśniowe lub dożylne wstrzyknięcie 10-15 x 10³ j.m./m²
raz bądź dwa razy na tydzień. Leczenie można kontynuować w
kolejnych tygodniach lub, co częściej stosowane, w odstępach 3-4
tygodni, aż do osiągnięcia całkowitej dawki skumulowanej 400 x 10³
j.m.
- Infuzja dożylna 10-15 x 10³ j.m./m² na dobę, trwająca
6-24 godzin przez 5 do 6 kolejnych dni, co 3 do 4 tygodni.
Wystąpienie zapalenia jamy ustnej jest najbardziej
charakterystycznym objawem pozwalającym określić indywidualną
tolerancję pacjenta w odniesieniu do maksymalnej dawki.
Chłoniaki złośliwe ( Hodgkina i nieziarnicze)
- W monoterapii zalecana dawka wynosi 5-15 x 10³ j.m. raz
do dwóch razy na tydzień, aż do osiągnięcia dawki całkowitej 225 x
10³ j.m.
Ze względu na podwyższone ryzyko reakcji anafilaktycznej u
pacjentów z chłoniakami podawanie leku należy rozpocząć od niższych
dawek (np. 2 x 10³ j.m.).
Jeśli w ciągu 4 godzin obserwacji nie wystąpią ostre reakcje,
można podawać lek według normalnego schematu dawkowania.
Doopłucnowe leczenie wysięków pochodzenia nowotworowego w
jamie opłucnej
Monoterapia z zastosowaniem bleomycyny w pojedynczej dawce do 60
x 10³ j.m. doopłucnowo. Więcej informacji można znaleźć w aktualnym
piśmiennictwie.
Po drenażu jamy opłucnej, 60 x 10³ j.m. bleomycyny rozpuszczonej
w 100 ml roztworu soli fizjologicznej podaje się w infuzji przez
igłę do drenażu lub kaniulę. Po podaniu leku igła do drenażu lub
kaniula zostają usunięte. Podanie leku można powtórzyć, jeśli to
konieczne.
Około 45 % bleomycyny zostanie wchłonięta, co należy wziąć pod
uwagę przy ustalaniu dawki całkowitej (powierzchnia ciała, czynność
nerek, czynność płuc).
Leczenie skojarzone
Szczegółowe informacje dotyczące schematów dawkowania
stosowanych w poszczególnych wskazaniach do stosowania można
znaleźć w aktualnym piśmiennictwie.
Stosowanie bleomycyny w leczeniu skojarzonym może wymagać
dostosowania jej dawki.
Podczas stosowania bleomycyny w połączeniu z radioterapią
wzrasta ryzyko uszkodzenia błon śluzowych. Z tego względu może być
konieczne zmniejszenie dawki bleomycyny.
Bleomycyna jest często stosowana, jako jeden ze składników w
schematach chemioterapii skojarzonej (np. w leczeniu raka
płaskonabłonkowego, raka jądra oraz chłoniaka).
Należy brać pod uwagę toksyczny wpływ bleomycyny na błony
śluzowe podczas dobierania i ustalania dawkowania produktów o
podobnej toksyczności, podczas ich jednoczesnego stosowania w
schematach terapii skojarzonych.
Pacjenci w podeszłym wieku
Całkowitą dawkę bleomycyny u pacjentów w podeszłym wieku należy
zmniejszyć następująco:
Wiek (w latach)
|
Całkowita dawka (j.m.)
|
Dawka tygodniowa (j.m.)
|
≥ 80
|
100 x 10³ j.m.
|
15 x 10³ j.m.
|
70-79
|
150-200 x 10³ j.m.
|
30 x 10³ j.m.
|
60-69
|
200-300 x 10³ j.m.
|
30-60 x 10³ j.m.
|
< 60
|
400 x 10³ j.m.
|
30-60 x 10³ j.m.
|
Dzieci
Do czasu udostępnienia większej ilości danych, podawanie
bleomycyny u dzieci powinno odbywać się wyłącznie w wyjątkowych
przypadkach i w specjalistycznych ośrodkach. Dawkę należy ustalać
na podstawie zalecanej dawki dla dorosłych i dostosować ją do
powierzchni i masy ciała pacjenta.
Zmniejszona czynność nerek
Przy zaburzonej czynności nerek, zwłaszcza, jeśli klirens
kreatyniny wynosi < 35 ml/min, eliminacja bleomycyny jest
opóźniona. Nie ma natomiast wytycznych dotyczących szczegółowego
dostosowywania dawkowania u tych pacjentów, chociaż sugeruje się
następujące postępowanie: Pacjenci z umiarkowaną niewydolnością
nerek (GFR 10 do 50 ml/minutę) powinni otrzymywać 75 % zwykłej
dawki podawanej w normalnych odstępach czasu, a pacjenci z ciężką
niewydolnością nerek (GFR poniżej 10 ml/minutę) powinni otrzymywać
50 % zwykłej dawki podawanej w normalnych odstępach czasu.
Dostosowanie dawki nie jest konieczne u pacjentów z GFR powyżej 50
ml/minutę.
Sposób podawania
Wstrzyknięcie domięśniowe i podskórne: rozpuścić wymaganą dawkę
w maksimum 5 ml odpowiedniego rozpuszczalnika, takiego jak 0,9 %
roztwór chlorku sodu. Jeśli wystąpi ból w miejscu wstrzyknięcia, do
gotowego do podania roztworu można dodać środek miejscowo
znieczulający (1 % roztwór lidokainy).
Podanie dożylne: rozpuścić wymaganą dawkę w 5-1000 ml 0,9 %
roztworu chlorku sodu i powoli wstrzyknąć lub dodać do bieżącej
infuzji.
Podanie dotętnicze: stosuje się powolną infuzję z roztworem soli
fizjologicznej.
Wstrzyknięcie doopłucnowe: rozpuścić 60 x 10³ j.m. w 100 ml 0,9
% roztworu chlorku sodu.
Wstrzyknięcia miejscowe/do guza: bleomycynę rozpuszcza się w 0,9
% roztworze chlorku sodu do uzyskania stężenia 1-3 x 10³ j.m./ml
roztworu.
Bleomedac - środki ostrożności
U pacjentów leczonych bleomycyną, należy wykonywać regularne
badania czynności płuc oraz zdjęcia RTG klatki piersiowej.
Wykonywanie tych badań należy kontynuować do 8 tygodni po
zakończeniu terapii.
Przy równoczesnym napromienianiu klatki piersiowej, badanie lub
RTG klatki piersiowej należy prawdopodobnie wykonywać częściej.
Badanie czynności płuc, w szczególności dokonanie pomiarów
zdolności dyfuzyjnej tlenku węgla oraz pojemności życiowej, często
umożliwia wczesne zdiagnozowanie pneumotoksyczności.
Jeśli wystąpi niewyjaśniony kaszel, duszność, trzeszczenia u
podstawy płuca lub rozsiane zmiany siateczkowate w obrazie RTG
klatki piersiowej, należy natychmiast przerwać podawanie
bleomycyny, do chwili wykluczenia pneumotoksyczności związanej z
podaniem bleomycyny, jako prawdopodobnej przyczyny objawów. Zaleca
się podanie antybiotyków oraz, jeśli potrzebne, kortykosteroidów
(np. hydrokortyzonu podanego domięśniowo w postaci bursztynianu
sodu w dawce 100 mg na dobę przez 5 dni, a następnie prednizolonu w
dawce 10 mg 2 razy na dobę).
W przypadku uszkodzenia płuc spowodowanego zastosowaniem
bleomycyny, należy całkowicie zrezygnować z podawania bleomycyny
(patrz punkt 4.3).
Choć pneumotoksyczność bleomycyny wyraźnie wzrasta przy dawce
kumulacyjnej 400 U, może również wystąpić przy znacznie mniejszej
dawce, w szczególności u pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów z
zaburzeniami czynności wątroby lub nerek, pacjentów z
dolegliwościami płucnymi w wywiadzie, z wcześniejszym
napromienianiem płuc oraz pacjentów otrzymujących tlen. W takich
przypadkach istnieje czynnik ryzyka pneumotoksyczności.
Badań czynności płuc z zastosowaniem 100 % tlenu nie należy
stosować u pacjentów, którzy byli leczeni bleomycyną. Zaleca się
badania czynności płuc z zastosowaniem 21 % tlenu.
Ze względu na działanie bleomycyny na tkankę płucną, pacjenci,
którzy otrzymali ten lek narażeni są na zwiększone ryzyko
wystąpienia pneumotoksyczności podczas podawania tlenu w trakcie
zabiegów chirurgicznych. Narażenie na długotrwałe działanie bardzo
wysokich stężeń tlenu jest znaną przyczyną uszkodzenia płuc,
natomiast po podaniu bleomycyny, uszkodzenie płuc może nastąpić
przy stężeniach tlenu niższych niż zwykle uznawane za bezpieczne.
Optymalne śródoperacyjne prowadzenie pacjenta wymaga zatem podania
najniższej frakcji tlenu wdychanego (FIO2) zgodnej z właściwym
podwaniem tlenu (natlenienie) (patrz punkt 4.5 i 4.8).
Należy zachować najwyższą ostrożność stosując bleomycynę u
pacjentów z rakiem płuc, ponieważ u pacjentów tych obserwuje się
zwiększoną częstotliwość występowania pneumotoksyczności.
Wrażliwość na bleomycynę wzrasta u pacjentów w podeszłym
wieku.
Ponieważ 2/3 podawanej dawki bleomycyny wydalane jest z moczem w
niezmienionej postaci, na szybkość wydalania w dużym stopniu wpływa
czynność nerek.
Stężenia leku w osoczu są bardzo podwyższone podczas podawania
zwykłych dawek u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.
Produktu tego nie należy podawać kobietom w okresie ciąży lub
karmienia piersią. Badania na zwierzętach wykazały, że bleomycyna,
podobnie jak większość leków cytostatycznych, może mieć działanie
teratogenne i mutagenne. Dlatego też, pacjenci zarówno płci męskiej
jak i żeńskiej powinni stosować odpowiednie środki antykoncepcyjne
do trzech miesięcy po zakończeniu leczenia (patrz punkt 4.6).
Wydaje się, że pneumotoksyczność bleomycyny jest zależna od
dawki ze zdecydowanym wzrostem po przekroczeniu całkowitej dawki
400 x 10³ j.m. Całkowite dawki przekraczające 400 x 10³ j.m. należy
podawać z zachowaniem szczególnej ostrożności.
Bleomedac - przedawkowanie
Brak specjalnego antidotum. Ostre reakcje występujące po
przedawkowaniu obejmują niskie ciśnienie krwi, gorączkę,
podwyższone tętno i ogólne objawy wstrząsu. Stosuje się leczenie
objawowe z dokładnym monitorowaniem czynności płuc i parametrów
hematologicznych.
Przy powikłaniach oddechowych należy stosować u pacjenta
leczenie kortykosteroidami i antybiotykami o szerokim spektrum
działania. Reakcje płuc na przedawkowanie leku (zwłóknienie)
zazwyczaj są nieodwracalne chyba, że zostaną zdiagnozowane w bardzo
wczesnym stadium. Bleomycyna nie może być usunięta za pomocą
dializy.
Bleomedac - przeciwwskazania
Bleomycyna jest przeciwwskazana u pacjentów:
- z nadwrażliwością na bleomycynę
- z ostrym zakażeniem płuc lub poważnym zmniejszeniem
czynności płuc
- u których występuje pneumotoksyczność związana z podaniem
bleomycyny lub zmniejszona czynność płuc mogąca wskazywać na
pneumotoksyczność związaną z podaniem bleomycyny
- z ataksją-teleangiektazją
- podczas karmienia piersią
Bleomedac - działania niepożądane
Bardzo często (≥ 1/10)
Często (≥ 1/100 do < 1/10)
Niezbyt często (≥ 1/1 000 do < 1/100)
Rzadko (≥ 1/10 000 to < 1/1 000) Bardzo rzadko (< 1/10
000), nieznana (częstość nie może być określona na podstawie
dostępnych danych).
Jak większość leków cytostatycznych, bleomycyna może powodować
zarówno ostre jak i opóźnione działanie toksyczne.
Objawy ostre: anoreksja, zmęczenie, nudności i gorączka.
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
Niezbyt często
Bleomycyna powoduje niewielką supresję szpiku kostnego. Może
wystąpić łagodna małopłytkowość, która szybko ustępuje po
zakończeniu leczenia. Jest ona wynikiem zwiększonego zużycia płytek
krwi i nie może być przypisane zmniejszeniu wytwarzania
trombocytów.
Zaburzenia układu immunologicznego
Często
Ciężką nadwrażliwość/reakcje idiosynkratyczne podobne do
klinicznej anafilaksji obserwowano u około 1 % pacjentów, głównie u
pacjentów z chłoniakiem.
Reakcje anafilaktyczne mogą być natychmiastowe lub opóźnione o
kilka godzin i zwykle występują po pierwszej lub drugiej dawce.
Składa się na nie niedociśnienie, dezorientacja, gorączka, dreszcze
i świszczący oddech, i mogą być śmiertelne. Leczenie jest objawowe
i obejmuje zwiększenie objętości krwi, środki podnoszące ciśnienie
krwi, leki antyhistaminowe i kortykosteroidy.
Zaburzenia układu nerwowego
Zgłaszano parestezje i przeczulicę.
Zaburzenia serca Rzadko
Zawał serca, choroba wieńcowa.
Zaburzenia naczyniowe
U pacjentów z rozpoznaniem ziarnicy złośliwej leczonych wysokimi
dawkami początkowymi opisywano przypadki epizodów niedociśnienia.
Po podaniu dożylnym może wystąpić niskie ciśnienie krwi tętniczej,
miejscowe zakrzepowe zapalenie żył oraz niedrożność żylna.
Opisywano przypadki zespołu podobnego do objawu Raynauda, w
postaci niedokrwienia mogącego prowadzić do martwicy obwodowych
części ciała.
Rzadko
Uszkodzenie naczyń krwionośnych (np. zawał serca, choroba
wieńcowa, zaburzenia przepływu krwi w mózgu, stan zapalny naczyń
krwionośnych w mózgu, tzw. zespół hemolityczno-mocznicowy).
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i
śródpiersia
Bardzo często
Najcięższym działaniem niepożądanym jest śródmiąższowe zapalenie
płuc, które może wystąpić podczas lub, w incydentalnych wypadkach,
po zakończeniu leczenia bleomycyną. Śródmiąższowe zapalenie płuc
występuje u około 10 % pacjentów otrzymujących bleomycynę. W
incydentalnych przypadkach zapalenie płuc wywołane podaniem
bleomycyny może prowadzić do zwłóknienia płuc i powodowało zgon
około 1 % pacjentów otrzymujących bleomycynę.
Ryzyko pneumotoksyczności wzrasta wraz z dawkami kumulacyjnymi.
Pneumotoksyczność może wystąpić już przy bardzo niskich dawkach
kumulacyjnych u pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów, którzy
otrzymywali radioterapię klatki piersiowej lub otrzymują tlen.
Istnieją przypuszczenia, że u pacjentów, którzy byli
przedoperacyjnie leczeni bleomycyną występowało większe ryzyko
pneumotoksyczności. Zaleca się zmniejszenie stężenia tlenu
podawanego w trakcie oraz po operacji, jeśli stosuje się stężenie
tlenu wyższe niż 21 % (patrz punkt 4.4 i 4.5).
Występujące zmiany naczyniowe w obrębie płuca częściowo wpływają
na elastyczność ścian naczyń. Jeśli wystąpi niewyjaśniony kaszel,
duszność, trzeszczenia u podstawy płuc lub rozsiane zmiany
siateczkowate w obrazie RTG klatki piersiowej, każdy z tych objawów
jest powodem do przerwania podawania bleomycyny, do chwili
wykluczenia toksyczności związanej z podaniem bleomycyny jako ich
przyczyny. Nie istnieje swoiste leczenie pneumotoksyczności
związanej z zastosowaniem bleomycyny. W niektórych przypadkach
opisano korzystne działanie po zastosowaniu leczenia
kortykosteroidami.
Zaburzenia żołądka i jelit
Bardzo często
U dużej części pacjentów (do 50 % pacjentów), którzy otrzymali
pełen kurs leczenia bleomycyną nastąpiło uszkodzenie błon śluzowych
lub skóry (patrz podpunkt Zaburzenia skóry i tkanki
podskórnej w punkcie 4.8). Owrzodzenie błon śluzowych może być
nasilone, jeśli bleomycyna podawana jest w skojarzeniu z
radioterapią lub innymi produktami leczniczymi, które mają
toksyczne działanie na błony śluzowe.
Działania niepożądane ze strony żołądka i jelit, takie jak
nudności, wymioty, zanik apetytu, spadek wagi ciała oraz stan
zapalny błon śluzowych (zapalenie śluzówki, zapalenie jamy ustnej)
mogą wystąpić przede wszystkim przy wysokich dawkach. Leki
przeciwwymiotne mogą być użyteczne. Zapalenie jamy ustnej rzadko
przyjmuje postać ciężką i zwykle zanika po zakończeniu terapii.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Bardzo często
U dużej części pacjentów (do 50 % pacjentów), którzy otrzymali
pełne leczenie bleomycyną nastąpiło uszkodzenie błon śluzowych lub
skóry (patrz podpunkt Zaburzenia żołądka i jelit w punkcie
4.8). Takie działania niepożądane występują zwykle w drugim lub
trzecim tygodniu leczenia i są zwykle odwracalne, choć nie
zawsze.
Pigmentacja wiciowcowa (ang. flagellate pigmentation) to postać
miejscowej nadmiernej pigmentacji skóry, która występuje u 8 % do
38 % pacjentów otrzymujących bleomycynę. Zmiany te zależne są od
dawki i objawiają się w postaci liniowych hiperpigmentacji, którym
towarzyszy świąd. Zgrubienie, nadmierne rogowacenie,
zaczerwienienie, wrażliwość i obrzęk koniuszków palców, rumień i
wysypka głównie na dłoniach i stopach, rozstępy skórne, pęcherze,
zmiany na paznokciach, obrzęk w miejscach podatnych na nacisk,
takich jak łokcie oraz utrata włosów rzadko przyjmują ciężką postać
i zwykle ustępują po ukończeniu leczenia.
U pacjentów otrzymujących bleomycynę zgłaszano również twardzinę
skóry.
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej Ból mięśni
i kończyn.
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Podczas i zaraz po zakończeniu chemioterapii z zastosowaniem
bleomycyny mogą się pojawić plemniki aneuploidalne (o
nieprawidłowej liczbie chromosomów).
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
Często
Gorączka może wystąpić 2 do 6 godzin po pierwszym wstrzyknięciu
(patrz podpunkt Zaburzenia układu immunologicznego w punkcie
4.8). W przypadku utrzymywania się gorączki może być konieczne
podanie produktów obniżających gorączkę. Częstość występowania
gorączki zmniejsza się wraz z kolejnymi wstrzyknięciami.
Po podaniu dożylnym lub dojamowym może wystąpić ból w miejscu
wstrzyknięcia lub w obrębie nowotworu.
Jeśli bleomycyna stosowana jest jako składnik schematu
chemioterapii skojarzonej, należy brać pod uwagę toksyczność
bleomycyny podczas doboru i ustalania dawkowania innych leków
cytostatycznych o podobnej toksyczności.
Jeśli jednocześnie podawane są inne leki cytostatyczne, mogą być
konieczne modyfikacje schematu dawkowania i zmiany dawki.
Ostre reakcje z hiperpireksją i zapaścią krążeniowo-oddechową
zgłaszano po dożylnym wstrzyknięciu dawek leku wyższych niż
zalecane.
Rzadko
Po dojamowym podaniu bleomycyny rzadko zgłaszano przypadki
hipotonii, bardzo wysokiej gorączki i śmierci polekowej.
Komentarze