Acitren - ulotka preparatu
- OPIS I SKŁAD
- DAWKOWANIE
- DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
- CIĄŻA, KARMIENIE, POJAZDY
Acitren - opis
• Rozległe i ciężkie, oporne na leczenie postacie
łuszczycy;
• łuszczyca krostkowa dłoni i stóp;
• ciężka, wrodzona rybia łuska i rybołuskowate
zapalenie skóry;
• liszaj płaski skóry i błon śluzowych;
• inne ciężkie, oporne na leczenie postacie
zapalenia skóry, charakteryzujące się wadliwym i (lub) nadmiernym
rogowaceniem.
Produkt leczniczy Acitren powinien być przepisywany przez
lekarzy, najlepiej dermatologów, posiadających doświadczenie w
stosowaniu retinoidów o działaniu ogólnoustrojowym i pełną wiedzę o
ryzyku związanym z teratogennym działaniem acytretyny.
Acitren - skład
Każda kapsułka twarda 25 mg zawiera 25 mg acytretyny.
Acitren - dawkowanie
Dawkowanie zależy od objawów klinicznych oraz tolerancji
pacjenta na produkt. Dawka powinna być ustalana indywidualnie dla
każdego pacjenta przez lekarza prowadzącego. Poniższe informacje są
jedynie orientacyjne.
Produkt leczniczy dostępny jest w dwóch mocach:
Acitren, 10 mg, kapsułki
Acitren, 25 mg, kapsułki
Dorośli
Zaleca się dawkę początkową 25 lub 30 mg acytretyny (tj. 1
kapsułka po 25 mg lub 3 kapsułki po 10 mg) przez 2 do 4 tygodni. Po
tej fazie początkowej leczenia konieczne może być zwiększenie dawki
do maksymalnie 75 mg acytretyny na dobę (tj. 3 kapsułki po 25 mg).
Nie wolno przekraczać maksymalnej dawki.
W przypadku pacjentów z chorobą Dariera dawka początkowa 10 mg
może być wystarczająca. Dawkę należy zwiększać ostrożnie ze względu
na ryzyko wystąpienia reakcji izomorficznych.
Dawka podtrzymująca powinna być ustalana w zależności od
odpowiedzi na leczenie i tolerancji na lek. Na ogół dawka 30 mg na
dobę przez kolejnych 6 do 8 tygodni pozwala osiągnąć optymalną
skuteczność leczenia w przypadku łuszczycy. W przypadku zaburzeń
rogowacenia dawka podtrzymująca powinna być jak najmniejsza (nawet
mniejsza niż 10 mg acytretyny na dobę). W żadnym wypadku nie wolno
przekraczać 30 mg acytretyny na dobę.
Leczenie należy przerwać po uzyskaniu wystarczającej poprawy.
Terapia długoterminowa nie jest zalecana w przypadku łuszczycy.
Nawroty leczy się w taki sam sposób.
Pacjenci z ciężką wrodzoną rybią łuską lub ciężką postacią
choroby Dariera mogą wymagać leczenia trwającego ponad 3 miesiące.
W takim przypadku należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę,
nieprzekraczającą 50 mg na dobę.
Osoby w podeszłym wieku Zalecana dawka jest taka sama,
jak w przypadku innych osób dorosłych.
Leczenie skojarzone
W przypadku stosowania acytretyny w skojarzeniu z innymi formami
terapii, niekiedy można zmniejszyć dawkę w zależności od odpowiedzi
na leczenie. Leczenie innymi produktami leczniczymi, szczególnie
keratolitycznymi, należy na ogół przerwać przed podaniem
acytretyny. O ile istnieje takie wskazanie, można kontynuować
stosowanie miejscowych kortykosteroidów lub łagodnych maści
zmiękczających. Stosowanie dodatkowych produktów leczniczych do
stosowania miejscowego, w tym środków do pielęgnacji skóry, podczas
podawania acytretyny należy omówić z lekarzem.
Sposób podawania
Kapsułki twarde należy przyjmować w całości, raz na dobę, z
posiłkiem lub popijając mlekiem. Należy bezwzględnie przestrzegać
dawki acytretyny ustalonej przez lekarza.
Acitren - środki ostrożności
Produkt leczniczy Acitren wykazuje działanie teratogenne i w
związku z tym jest przeciwwskazany u kobiet w wieku rozrodczym, o
ile ciąża nie zostanie wykluczona i nie są stosowane skuteczne
środki antykoncepcyjne przed rozpoczęciem leczenia, w jego trakcie
oraz przez 2 lata po zakończeniu leczenia.
Ze względów bezpieczeństwa pacjenci przyjmujący produkt
leczniczy Acitren nie powinni oddawać krwi w trakcie leczenia i
przez rok po jego zakończeniu.
Ze względu na możliwy wpływ leku na czynność wątroby, należy
regularnie monitorować czynność wątroby w trakcie leczenia.
Czynność wątroby należy skontrolować przed rozpoczęciem leczenia
produktem leczniczym Acitren, a następnie monitorować ją co 1 – 2
tygodnie w ciągu pierwszych 2 miesięcy leczenia, a później co 3
miesiące. W przypadku nieprawidłowych wyników należy wprowadzić
kontrole cotygodniowe. Jeżeli czynność wątroby nie powraca do normy
lub nadal się pogarsza, leczenie należy przerwać. W takich
przypadkach zaleca się kontynuowanie monitorowania czynności
wątroby przez co najmniej 3 miesiące.
Należy monitorować stężenie cholesterolu i trójglicerydów w
surowicy (na czczo), zwłaszcza u pacjentów z grup podwyższonego
ryzyka (tj. z zaburzeniami metabolizmu lipidów, cukrzycą,
otyłością, alkoholizmem) oraz podczas długotrwałej terapii.
U pacjentów z cukrzycą retinoidy mogą wpływać na tolerancję
glukozy. W związku z tym należy w początkowej fazie leczenia
kontrolować stężenie cukru we krwi częściej niż zwykle.
Przed rozpoczęciem długotrwałej terapii i w jej trakcie należy
wykonywać regularne (tj. raz na rok) badania radiograficzne (np.
kręgosłupa, kości długich, a także kości tworzących staw skokowy i
nadgarstków) ze względu na możliwe zaburzenia kostnienia. W
przypadku wystąpienia hiperostozy należy przedyskutować z pacjentem
możliwość przerwania leczenia. Należy starannie rozważyć możliwe
korzyści terapeutyczne w stosunku do ryzyka związanego z dalszym
leczeniem.
Ponieważ po długotrwałym leczeniu etretynatem zgłaszano
pojedyncze przypadki zmian kostnych u dzieci , takich jak
przedwczesne kostnienie chrząstek nasadowych, złamania, hiperostoza
i zwapnienie pozaszkieletowe, należy spodziewać się takich działań
niepożądanych w przypadku leczenia acytretyną, będącą jego czynnym
metabolitem. W związku z tym leczenie acytretyną u dzieci nie jest
zalecane, o ile, w opinii lekarza, korzyści terapeutyczne nie
przewyższają znacznie ryzyka i jeżeli wszystkie inne formy terapii
się nie powiodły. W takich wyjątkowych wypadkach dziecko należy
regularnie monitorować pod kątem wystąpienia nieprawidłowości w
rozwoju układu mięśniowokostnego i wzrostu. Wszelkie objawy
wskazujące na możliwe zmiany kostne (np. trudności z poruszaniem
się, bóle kości) powinny być starannie zbadane. Leczenie acytretyną
należy przerwać, kiedy pozwoli na to stan kliniczny.
Dawkę należy ustalać na podstawie masy ciała (mc.). Zaleca się
początkową dawkę dobową 0,5 mg acytretyny na kg masy ciała. W
niektórych przypadkach konieczne może być przejściowe zastosowanie
większych dawek do 1 mg na kg masy ciała na dobę. Nie należy
przekraczać maksymalnej dawki 35 mg acytretyny na dobę.
Skład kapsułek ze stałymi dawkami po 10 i 25 mg może być
niewystarczająco elastyczny, aby umożliwić proponowany schemat
dawkowania w przeliczeniu na masę ciała w przypadku dzieci. W takim
przypadku sugeruje się, żeby odpowiednią dawkę (np. w postaci
proszku lub kapsułek) przygotował farmaceuta w aptece
ogólnodostępnej lub szpitalnej.
Przeciętna dawka podtrzymująca wynosi 0,1 mg acytretyny na kg
mc. na dobę. Dawka podtrzymująca powinna być jak najmniejsza i na
ogół nie powinna przekraczać 0,2 mg acytretyny na kg masy ciała na
dobę (można rozważyć podawanie co drugi dzień).
Terapia retinoidowa powoduje nasilenie działania promieni UV,
dlatego też pacjenci powinni unikać nadmiernej ekspozycji na
światło słoneczne i nie korzystać z solarium bez nadzoru.
U pacjentów leczonych acytretyną zgłaszano przypadki pogorszenia
widzenia w nocy. Pacjentów należy informować o takiej możliwości i
zalecać ostrożność podczas jazdy samochodem lub obsługiwania maszyn
w nocy. Zaburzenia widzenia należy ściśle monitorować.
Suchość oczu może uniemożliwiać noszenie szkieł kontaktowych.
Pacjenci noszący szkła kontaktowe powinni być wykluczeni z terapii
lub nosić okulary przez cały czas trwania leczenia.
Acitren - przedawkowanie
Objawy podmiotowe i przedmiotowe przedawkowania są takie same,
jak w przypadku ostrej hiperwitaminozy A (tj. bóle głowy, nudności
i (lub) wymioty, senność, drażliwość i świąd).
W przypadku ostrego przedawkowania należy natychmiast zaprzestać
stosowania produktu Acitren. Podejmowanie dalszych działań nie jest
konieczne ze względu na niską ostrą toksyczność produktu.
Acitren - przeciwwskazania
Substancja czynna produktu leczniczego Acitren, acytretyna,
wykazuje działanie teratogenne. W związku z tym stosowanie leku
jest przeciwwskazane nie tylko w okresie ciąży, ale także u
wszystkich kobiet w wieku rozrodczym.
Produktu leczniczego Acitren nie należy podawać kobietom
karmiącym piersią.
Acytretyna nie jest wskazana u pacjentów z zaburzeniami
czynności wątroby i nerek (niewydolność wątroby i nerek), ciężką
hiperlipidemią, u pacjentów przyjmujących jednocześnie witaminę A
lub inne retinoidy albo podczas jednoczesnego leczenia
metotreksatem. Ponieważ produkt leczniczy Acitren i tetracykliny
mogą powodować zwiększenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego, nie
należy ich stosować jednocześnie.
Produktu Acitren nie wolno podawać pacjentom ze znaną
nadwrażliwością na substancję czynną (acytretynę) lub na
którąkolwiek substancję pomocniczą albo na inne retinoidy.
Acitren - działania niepożądane
Możliwe działania niepożądane związane ze stosowaniem produktu
leczniczego Acitren różnią się u poszczególnych pacjentów.
Działania niepożądane w większości przypadków zależą od dawki leku
i na ogół ustępują po zmniejszeniu dawki lub przerwaniu
leczenia.
Na początku leczenia można zaobserwować przejściowe pogorszenie
objawów łuszczycy.
Działania niepożądane najczęściej dotyczą skóry i błon
śluzowych. Zaleca się poinformowanie o tym pacjentów przed
rozpoczęciem leczenia.
Zgłaszane działania niepożądane podane są poniżej i
sklasyfikowane wg klasyfikacji układów i narządów oraz częstości
występowania.
Klasyfikacja wg częstości jest następująca:
Bardzo często (≥ 1/10)
Często (≥ 1/100 do < 1/10)
Niezbyt często (≥ 1/1000 do < 1/100)
Rzadko (≥ 1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko (< 1/10 000)
Nieznana (częstość nie może być określona na podstawie
dostępnych danych)
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:
Bardzo często : U ponad 80% pacjentów zaobserwowano:
hiperwitaminozę A objawiającą się np. suchością i stanem zapalnym
warg (w celu złagodzenia suchości skóry zaleca się stosowanie
środków nawilżających lub zmiękczających od początku leczenia).
U 40 – 80% pacjentów występowały następujące działania
niepożądane: suchość błon śluzowych nosa i jamy ustnej, łuszczenie
się skóry, zwłaszcza na wewnętrznej stronie dłoni i podeszwach
stóp, nieżyt nosa.
U 10 – 40% pacjentów występowały następujące działania
niepożądane: krwawienia z nosa, łuszczenie się i ścieńczenie oraz
zwiększona wrażliwość skóry, rumień, świąd, uczucie pieczenia,
uczucie lepkiej skóry, stan zapalny skóry, łysienie, osłabienie
paznokci i zanokcica.
Często : U do 10% pacjentów występowały następujące
działania niepożądane: zajady, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
i dziąseł z zaburzeniami czucia, powstawanie pęcherzyków na skórze,
przebarwienia skóry i zaburzenia pigmentacji włosów, zmiany w
tempie wzrostu włosa i w strukturze włosa.
Szczególną zależność od dawki zaobserwowano w przypadku:
– suchości skóry i błon śluzowych, zwłaszcza warg i
nosa,
– zwiększonej wrażliwości skóry i błon
śluzowych,
– łysienia.
Działania niepożądane dotyczące skóry i błon śluzowych pojawiają
się dość szybko (w ciągu kilku dni) od rozpoczęcia leczenia,
natomiast łysienia można się spodziewać dopiero po kilku
tygodniach.
Te działania niepożądane ustępują po zmianie dawki lub
przerwaniu leczenia. Odrastanie włosów może trwać kilka miesięcy,
ze względu na cykl wzrostu włosa.
Rzadko : Nadwrażliwość na światło, na skutek której
może wystąpić oparzenie słoneczne po krótkiej ekspozycji na światło
słoneczne. W takich przypadkach konieczne jest stosowanie
odpowiedniej ochrony przed słońcem.
Zaburzenia
oka
Często : Zapalenie spojówek (10 do 40%), wysychanie
spojówek, zaburzenia widzenia, np. niewyraźne widzenie, zaburzenia
widzenia w nocy.
Noszenie szkieł kontaktowych może stać się niemożliwe. Z tego
powodu zaleca się noszenie okularów zamiast szkieł kontaktowych w
trakcie leczenia.
Rzadko : Zapalenie lub owrzodzenie rogówki.
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej
Niezbyt często : Bóle mięśni, stawów i kości.
Po długotrwałym leczeniu acytretyną mogą nastąpić zmiany w
układzie kostnym (hiperostoza, ubytek masy kostnej, osteoporoza,
przedwczesne kostnienie chrząstek nasadowych) i skostnienie tkanek
miękkich (zwapnienie pozaszkieletowe).
Zaburzenia żołądka i
jelit
Rzadko : Objawy ze strony przewodu pokarmowego (np.
nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, niestrawność).
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Rzadko : Zapalenie wątroby i żółtaczka.
Zaburzenia układu
rozrodczego i piersi
Zaobserwowano zwiększenie przypadków drożdżakowatego zapalenia
sromu i pochwy spowodowanego przez Candida albicans podczas
leczenia produktem leczniczymAcitren.
Zaburzenia ogólne i
stany w miejscu podania
Często : Pragnienie i uczucie zimna (10 do 40%).
Niezbyt często : Obrzęk obwodowy, uczucie gorąca,
zaburzenia smaku, ból głowy.
Badania
diagnostyczne
Oprócz możliwego zwiększenia parametrów czynności wątroby,
zaobserwowano także podwyższenie stężenia lipidów we krwi w trakcie
leczenia produktem leczniczym Acitren.
Podczas badań klinicznych obserwowano następujące zmiany w
następujących wskaźnikach laboratoryjnych: o
zwiększenie stężeń trójglicerydów, cholesterolu całkowitego,
aktywności AspAT, fosfokinazy kreatyniny,
AlAT, -GT, fosfatazy alkalicznej, stężenia
bilirubiny bezpośredniej, dehydrogenazy kwasu mlekowego i kwasu
moczowego, o obniżenie stężenia cholesterolu HDL.
Czasami obserwowano zwiększenie stężenia kreatyniny, azotu
mocznikowego we krwi oraz bilirubiny całkowitej.
Zaburzenia układu
nerwowego
Rzadko : Może wystąpić zwiększenie ciśnienia
wewnątrzczaszkowego ( pseudotumor cerebri ), któremu
towarzyszy silny ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty,
zaburzenia widzenia. Objawy te ustępują po zaprzestaniu leczenia. W
przypadku wystąpienia takich objawów należy bezzwłocznie
skontaktować się z lekarzem prowadzącym.
Niemożliwa jest jeszcze analiza wszystkich konsekwencji
długotrwałej terapii.
Acitren - ciąża i karmienie piersią
Wiadomo jest, że retinoidy mogą powodować ciężkie wady rozwojowe
u człowieka (wady czaszkowo-twarzowe, wady ośrodkowego układu
nerwowego, wady układu krążenia, wady układu kostnego, wady
wrodzone grasicy). Zgłoszono także jeden przypadek podobnych wad
rozwojowych po stosowaniu acytretyny w ciąży. Podobnie jak witamina
A i inne retinoidy, acytretyna może powodować deformacje płodu u
potomstwa różnych gatunków zwierząt, nawet przy małych dawkach
zalecanych do stosowania u człowieka. Ponieważ acytretyna wykazuje
działanie teratogenne u zwierząt przy dawkach zalecanych dla
człowieka, produkt leczniczy Acitren jest całkowicie
przeciwwskazany w okresie ciąży. Kobietom w wieku rozrodczym nie
wolno podawać produktu leczniczego Acitren, jeżeli nie można
wykluczyć ciąży.
W przypadku kobiet w wieku rozrodczym z ciężką postacią choroby,
wobec braku innej możliwości leczenia, lekarz może zalecić
stosowanie produktu leczniczego Acitren pomimo jego działania
teratogennego. W takim przypadku należy ściśle przestrzegać
następujących środków ostrożności, aby zapobiec ciąży przed
rozpoczęciem leczenia, w jego trakcie oraz przez 2 lata po
zakończeniu leczenia:
1. Przed rozpoczęciem leczenia produktem leczniczym Acitren
lekarz prowadzący musi w sposób zrozumiały i szczegółowy wyjaśnić
pacjentce, na czym polega działanie teratogenne leku, a także
dlaczego konieczne jest ciągłe stosowanie skutecznej antykoncepcji.
Lekarz musi także wyjaśnić pacjentce, jakie mogą być konsekwencje
zajścia w ciążę w trakcie leczenia lub w ciągu 2 lat od zakończenia
leczenia. Szczególnie istotne jest, aby pacjentka była
odpowiedzialna i rozumiała ryzyko związane z leczeniem i aby była
zdolna do stosowania skutecznych metod antykoncepcji. Pacjentka
musi potwierdzić, że zrozumiała ostrzeżenia lekarza.
2. Przed rozpoczęciem leczenia produktem leczniczym Acitren
konieczne jest wykluczenie ciąży na podstawie negatywnego wyniku
testu ciążowego i, jeżeli jest to konieczne, na podstawie badania
ginekologicznego. Test ciążowy należy wykonać u lekarza lub w
odpowiednim laboratorium. Leczenie produktem leczniczym Acitren
należy rozpoczynać w drugim lub trzecim dniu miesiączki.
3. Pacjentki w wieku rozrodczym muszą bezwzględnie stosować
skuteczną i nieprzerwaną antykoncepcję przez 1 miesiąc przed
rozpoczęciem leczenia, podczas leczenia i przez 2 lata po jego
zakończeniu. Skuteczność wybranej metody antykoncepcji należy
starannie ocenić w każdym indywidualnym przypadku, szczególnie w
pierwszym cyklu antykoncepcji hormonalnej.
4. Nie należy stosować tabletki jednoskładnikowej z małą dawką
progesteronu (tzw. minipigułki), ponieważ jej działanie
antykoncepcyjne może być osłabione wskutek interakcji z
acytretyną.
5. Lekarz prowadzący powinien wykonywać testy ciążowe co 4
tygodnie celem sprawdzenia skuteczności antykoncepcji.
6. Takie same skuteczne metody zapobiegania ciąży należy
stosować w sposób ciągły za każdym razem, gdy terapia jest
powtarzana. Również w takich przypadkach skuteczną antykoncepcję
należy stosować przez 2 lata po zakończeniu leczenia.
7. W przypadku zajścia w ciążę w trakcie leczenia produktem
leczniczym Acitren lub w ciągu 2 lat od zakończenia leczenia
występuje bardzo wysokie ryzyko ciężkich wad rozwojowych płodu.
8. Kobiety w wieku rozrodczym w żadnym wypadku nie
powinny spożywać alkoholu w trakcie leczenia, ponieważ
istnieją dowody wskazujące na to, że równoczesne przyjmowanie
acytretyny i spożywanie alkoholu może powodować powstawanie
etretynatu. Mechanizm tego działania nie jest znany. Nie wykluczono
także możliwości interakcji z innymi produktami leczniczymi.
Alkoholu nie wolno także spożywać przez 2 miesiące po zakończeniu
leczenia.
Kobiety w wieku rozrodczym nie powinny przyjmować krwi od
pacjentów leczonych acytretyną.
Karmienie
piersią
Produkt leczniczy Acitren wykazuje właściwości lipofilne i
przenika do mleka matki. W związku z tym stosowanie produktu w
okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane.
Acitren - prowadzenie pojazdów
Acitren wywiera umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia
pojazdów i obsługiwania maszyn.
W trakcie leczenia produktem leczniczym Acitren zgłaszano
przypadki pogorszenia widzenia w nocy, które rzadko utrzymywało się
po zaprzestaniu leczenia. Pacjentów należy informować o możliwości
wystąpienia zaburzeń widzenia i zalecać ostrożność podczas
prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn w nocy. Zaburzenia
widzenia powinny być uważnie monitorowane.
Komentarze